Şarlman
(742-814). Batı Avrupa’daki Hıristiyanların yaşadığı toprakları ilk kez birleştirmeyi başaran Frank Kralı Şarlman Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu’nun da ilk hükümdarıydı. Batı Avrupa’nın siyasal, dinsel ve kültürel yapısını önemli ölçüde etkileyen güçlü bir yönetici ve cesur bir savaşçı olarak ortaçağ boyunca birçok Avrupa ülkesinin edebiyatına girmiştir.
Şarlman, Frank Kralı III. Pepin’in (Kısa) büyük oğlu, İspanya üzerinden Avrupa’ya giren Arap ordularını Poitiers’de (Puvatya) durduran Franklar’ın komutanı Charles Martel’in ise torunuydu. O da babası ve dedesi gibi büyük bir fatih olduğunu kanıtladı. Başlangıçta, bugün Almanya topraklarında, Ren Irmağı kıyısında yer alan Frank Krallığı’nın sınırlarını batıda Atlas Okyanusu’ndan doğuda Elbe Irmağı’na, kuzeyde Danimarka’dan güneyde Akdeniz kıyılarına kadar genişletti.
Şarlman daha 12 yaşındayken, Frank Krallığı’nı ziyaret eden Papa III. Stephanus tarafından kardeşi Carloman’la birlikte kral olarak kutsanmıştı. 768’de III. Pepin ölünce krallık Frank geleneklerine göre iki oğul
arasında paylaştırıldı. İki kardeş arasında başlayan taht kavgası, Carloman’ın 771’de ölümü üzerine Şarlman’ın üstünlüğüyle sonuçlandı.
Şarlman tahta çıkınca ilk olarak Papa I. Hadrianus’la ilişkisini pekiştirdi. Sonra Lombardiya’nın başkenti Pavia’yı ele geçirerek Lombardiya Krallığı’nın tümünü egemenliği altına aldı. Hükümdarlığı süresince imparatorluğu adına kazandığı en önemli başarılardan biri, 30 yıllık uzun bir mücadelenin ardından Saksonlar’a son derece kanlı bir biçimde boyun eğdirip Hıristiyanlık’ı benimsetmesiydi. 782’de 4.500 Sakson’un ölümüyle sonuçlanan kitle kıyımı ve ardından Hıristiyanlık’ı kabul ettirmek için görülmemiş şiddet yöntemlerine başvurması Şarlman’ın en yakın yardımcıları tarafından bile eleştirilmesine neden oldu. İmparatorluk topraklarını genişletmeyi sürdüren Şarlman, Tuna boylarındaki Slav ve Avar devletlerini de topraklarına kattı. 799’da kişisel düşmanlarının saldırısından kaçarak kendisine sığınan Papa III. Leo’yu koruması altına aldı. Bir yıl sonra papayı Roma’da ziyaret etti. Papa Noel ayininde Şarlman’a taç giydirerek onu Kutsal Roma-Germen imparatoru ilan etti (800). Ardından Bizans İmparatoru I. Mikhael, Şarlman’ı imparator olarak tanıdığını bildirdi. Bu olay Şarlman’ın papalık üzerindeki denetiminin yasal bir nitelik kazanmasını, papalık kurumunun Bizans İmparatorluğu’ndan uzaklaşarak Franklar’la yakınlaşmasını sağladı.
Şarlman bir yandan imparatorluğunun siyasal gücünü artırmaya çalışırken, bir yandan da ülkesinin kültürel birikimini zenginleştirmeye çabaladı. Bu amaçla Aachen’da (Fransızca Aix-la-Chapelle) yaptırdığı sarayına Avrupa’nın birçok ülkesinden aydın ve sanatçıları topladı. Bir saray kitaplığı ile şövalyelerin eğitimi için bir akademi kurdu. Hıristiyanlık’ın yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla çok sayıda kilise ve manastır yaptırdı, eski elyazması bilim ve din kitaplarıyla İncili yeniden yazdırarak çoğaltılmalarını sağladı.
813’te Aachen’da oğlu I. Ludwig’e (Sofu) taç giydiren Şarlman, kısa bir süre sonra öldü.
