Ethem Pertev Paşa
Ethem Pertev Paşa, Türk devlet adamı, şairi ve yazarı (Erzurum 1824-Kasta-monu 1872). Özel öğrenim gören Ethem Pertev Paşa. Trabzon'dayken babasının ölümü üstüne (1845), Hazinedarzade Abdullah Paşa'nın divan kalemine girdi. Abdullah Paşa ölünce yeni vali Halil Rifat Paşa'nın mektupçusu oldu. Paşa'yla birlikte Aydın ve İzmir’e gidip, divan kâtipliği yaptıktan sonra, sefaret başkâtibi olarak Berlin'e gitti (1857). Siroz, Drama, Bihke, Köstence kaymakamlıklarında bulunup, Divan-ı Muhasebat-ı Maliye üyeliğine getirildi. Rumeli bevlerbevi rütbesivle Kandiye mutasarrıfı, Hariciye Nezareti mektupçusu oldu (1869). Serasker müsteşarlığına atandıysa (1871) da, Mahmut Nedim Paşa sadrazam olunca Kastamonu valiliğine gönderildi.
Fransızca'dan yaptığı şiir çevirileriyle ün salan Ethem Pertev Paşa, Hugo'dan çevirdiği Tıfl-i Naim 'de (Uyuyan Çocuk) koşma biçimi ile klasik şiirden aldığı bazı biçim özelliklerini birleştirmiş, Mahmut Nedim Paşa için yazdığı kasidedeyse, yalnızca hece veznini kullanmakla kalmayıp, halk şiirinin bütün kurallarını uygulayarak kasideyi bir destana dönüştürmüştür. Ayrıca, düzyazıda da kendine özgü bir üslup yaratmış, bu anlatım çağdaşları tarafından da benimsenerek, Babıali'de onun resmî yazıları örnek tutulmuştur.
Başlıca yapıtları: Itlak ül-Efkâr fi Akd ül-Abkar (tek karılılığı savunan Batılı yazarların düşüncelerinin yanlışlığı kanıtlanmaya çalışılır, 1876), Habname(masonluğu konu alır),Avave (İstanbul'un köpeklerden temizlenmesi için Şinasi'nin yazdığı bir yazıya yanıt olarak, diyalog biçiminde yazılmış mizah yazısı).