İlaç bağımlılığı
İlaç bağımlılığı, Bir ilacın, kullanan kişiye bedensel ya da ruhsal zarar verecek ya da toplumsal işlevlerini bozacak kadar sık ve fazla miktarda kullanılması.
İlaç bağımlılığının üç temel özelliği vardır: Kullanıcılar bir ilacı çok uzun bir süre alırlar (bunun ne kadar uzun olacağı ilaca ve kullanıcıya bağlı olarak değişir); kullanıcılar, ilacı bırakmakta güçlük çekerler (hattâ vazgeçmeleri olanaksızdır); kullanıcılar söz konusu ilacı sağlamaları engellenir ya da herhangi bir nedenle ilaç alımını kesmek zorunda kalırlarsa, "yoksunluk" ya da "ilacı kesme" belirtileri adı verilen bedensel ve zihinsel sıkıntı belirtileri gösterirler. İlaç bağımlılığına yol açan maddelerin başlıcaları arasında esrar, afyon, morfin,eroin gibi "uyuşturucu" diye de adlandırılan maddelerin yanı sıra, sanrı uyandırıcılar (sözgelimi LCD), amfetaminler, yatıştırıcılar, barbitüratlar sayılabilir Sınıflandırma. İlaçların etkilerini araştıran uzmanlar, bağımlılığa yol açan ilaçları kullananlar üstündeki etkilerine göre sınıflandırırlar.
Beyin ile omurilikten oluşan sinir sisteminden geçen uyarıları hızlandıran, uyanıklık, tetiklik, çabuk uyarılma duyumu yaratan ve yorgunluk ile uykuyu ketleyen ilaçlara "uyarıcılar" adı verilir. Bu grup, amfetaminler, kokain, kafein ve nikotini içerir. Merkez sinir sisteminden geçen işaretleri geciktiren, yavaşlatan ya da baskılayan ve gevşeme, bunaltıda azalma, uyuklama, uyku durumu yaratan ilaçlar depresanlar (baskılayıcılar) diye adlandırılırlar. Bu grup, barbitüratlar (barbitürik asit türevleri), metakualon, alkol gibi "sakinleştiricileri" ve valyum gibi "yatıştırıcıları" içerir. Depresanların farklı bir türünü, beynin ağrı algısını körelten ve tıpta "ağrı kesiciler" (analjezikler) olarak kullanılan ilaçlar oluşturur.
"Uyuşturucular" diye adlandırılan bu ilaçlar, eroin, morfin, afyon ve kodeini de içerirler. Ağrıyı dindirici özelliklerinin yanı sıra, yüksek derece keyif verici maddelerdir ve şiddetli derecede bağımlılığa yol açar. Bu uyarıcı-baskılayıcı tayfı içine yerleştirilemeyen, "sanrı uyandırıcılar" (halüsinojenler) LSD, meskalin ve psilosibini içerir. Bu gruptaki ilaçlar, görme sanrıları, çeşitli psikoz durumları, vb. olağandışı zihinsel durumlara neden olurlar. Esrar (ya da marijuana) genellikle bu kategorilerden hiçbirine girmeyen, ayrı bir ilaç sayılır.