Işıkölçer
Işıkölçer, Bir ışık demetinin şiddetini ölçen optik-elektronik aygıt. Işıkölçerlerin (fotometre de denir) erimi görünür ışık kuşağını aşarak elektromagnetik tayfın kızılaltı ve morüstü bölümlerine uzanmakla birlikte, X ışını, gama ışını ve radyo frekansı ölçümü yapan ve çok benzer ilkelere göre çalışan aygıtlar, çoğunlukla "ışıkölçer" diye adlandırılmaz.
Işıkölçer, bir güç çevirici aracılığıyla, foton demetini elektrik akımına çevirir; bu akımı ölçer ve sonucu, bir sayaç ya da sayısal göstergeyle kullanıcıya iletir. En önemli parça, "foton detektörü" ya da "güç çevirici" denen parçadır; bu parça ışıliletken, ışılyayıcı ya da ışık gerilimli olabilir.
Işıliletken güç çeviriciler, selenyum ya da germanyum gibi yarıiletkenlerden yapılabilir. Yarıiletken maddelerin elektrik direnci, üstlerine yöneltilen ışık miktarıyla orantılı olarak azalır. Dolayısıyla, bir yarıiletkene elektrik potansiyeli uygulandığında oluşan akım, alınan ışığın şiddetiyle orantılı olur. Farklı gereçlerin tepkisi, gelen ışığın dalga boyuna göre değişir. Işılyayıcı tüp, tayfın görünür ışık bölgesinde ya da yakınında ışınım etkisine uğratıldığında, elektron yayar. Bu tüplerin üç türü vardır: Yüksek vakumlu diyotlar, gaz doldurulmuş diyotlar, ışılçoğaltıcılar. Işılgerilim hücresi, ışık etkilerinde bırakıldığında elektromotor kuvvet (emk) üretir. Işılgerilim hücreleri (ya da sık sık kullanılan adıyla, güneş pilleri), dışsal bir güç kaynağı gerektirmezler. Yapımlarında kullanılan maddeler arasında bakır oksit, selenyum, germanyum ve silisyum sayılabilir. Işılgerilimli hücrelerin olumsuz bir yanı, üretilen emk ile gelen ışık arasındaki ilişkinin doğrusal olmaması ve sonuçta, eşit olmayan derecelenmiş değerlerin elde edilmesidir. Üstelik, ışılgerilimli hücreler sıcaklık değişikliklerine duyarlıdırlar ve sık sık yeniden ayarlama gerektirirler.
Işıkölçer, fotoğraf pozometrelerinde ve aydınlatma araştırmalarına yönelik ayak mumgücü (ya da kandela) ölçümlerinde kullanılmalarının yanı sıra, renkölçer, gölgeölçer, kutupölçer, bulanıklıkölçer, yansıma Ölçer, sakarinölçer, tayf ışıkölçeri ve tayf kutupölçeri gibi son derece gelişmiş aygıtlarda parça ya da alt sistem olarak da yaygın biçimde kullanılır.