Jomo Kenyatta
(1894-1978). Jomo Kenyatta, Kenya bağımsızlık mücadelesinin önderi ve Kenya’nın ilk cumhurbaşkanıdır.
Kenyatta, Kikuyu kabilesinden bir ana babanın çocuğu olarak, İngiliz Doğu Afrikası’ndaki Ichaweri’de dünyaya geldi. Hıristiyan misyonerlerin yönettiği bir okula gitti. Daha sonra Nairobi’de, Belediye Meclisi’nde çalıştı. Takmaktan hoşlandığı süslü kemerden dolayı Kikuyu dilinde kemer demek olan Kenyatta adını aldı. Ülkesinin bağımsızlığa kavuşmasını isteyen Kenyatta, Doğu Afrika Birliği Örgütü’ne (EAA) katıldı. Bu örgüt daha sonra 1928’de Kikuyu Merkez Birliği adıyla yeniden kuruldu ve Kenyatta örgütün genel sekreterliğine getirildi.
Kenyatta 1929’da Kenya, Uganda ve Tanzanya’yı tek bir yönetim altında birleştirmeyi amaçlayan İngiliz önerisini engellemek için Avrupa’ya gitti. Avrupa’da kaldığı 17 yıl içinde önce iki yıl Moskova Üniversitesi’ne gittikten sonra, London School of Economics’te antropoloji öğrenimi gördü. Kikuyular’ın yaşam biçimi üzerine yazdığı Facing Mourıt Kenya (“Kenya Dağı’nın Eteğinde”) adlı çalışması 1938’de yayımlandı. Aynı dönemde alevli mızrak demek olan Jomo adını aldı. Kenyatta bu yıllarda sosyalist düşüncelerden ve İngiltere’deki Afrikalı ulusal bağımsızlık hareketi önderlerinden etkilendi.
1946’da yeni kurulan Kenya Afrika Birliği’nin başkanlığını üstlenmek üzere Kenya’ya döndü. Aynı zamanda Kenya Afrika Öğretmen Yüksekokulu’nun yöneticisi ve Bağımsız Okullar Birliği’nin başkanı olan Kenyatta, halkınca çok seviliyordu.
Kenyatta, sömürge yönetimine karşı şiddet eylemlerinin baş göstereceğini öngörmüştü. Olaylar 1952’de Mau Mau Ayaklanmasıyla başladı. Ayaklanma, Avrupalı göçmenlere tanınan ayrıcalıkları ve Yasama Meclisi’nde Afrikalıların temsil edilmeyişini protesto etmek amacını taşıyordu. Kenyatta şiddet yanlısı Mau Mau Örgütü’nü yönetmekle suçlanarak hapis cezasına çarptırıldı. Hapisteyken Kenya Afrika Ulusal Birliği başkanlığına seçildi.
1961’de serbest bırakılmasından bir yıl sonra Londra Konferansı’nda Kenya’nın bağımsızlığı için görüşmelerde bulundu ve 1963’te bağımsız Kenya’nın ilk başbakanı, bir yıl sonra da cumhurbaşkanı oldu. Kenyatta ülkesini Afrika’nın en gelişkin ve barışçı ülkelerinden biri durumuna getirmeyi başardı. Afrika’nın en çok saygı duyulan önderleri arasında adı geçen Kenyatta, Mombasa’da öldü.
