Kronoloji
Kronoloji, Tarihsel olayların zaman ve tarihlerini inceleyen bilim dalı. Kronoloji (zamanbilim de denir) terimi, aynı zamanda da, tarihsel olayların zaman ve tarihe göre sıralanmasını (zamandizin) da belirtir. Kronoloji oluşturmak, hem zaman ölçmek, hem de olguları zaman içine yerleştirmek anlamına gelir. İnsanlar, "takvim" adı verilen çeşitli sistemler hazırlayarak zaman ölçme işlemiyle çok erken uğraşmaya başlamışlarsa da, çeşitli takvim sistemlerinin benimsenmesi tarihçilerin işini güçleştirmiş, olayları zaman içindeki yerlerine yerleştirmek, birbirleri arasındaki ilişki ve bağlantıları kurmak için, derin, sabırlı ve titiz araştırmalar, karmaşık hesaplar yapmaları gerekmiştir.
Bununla birlikte tarihçiler, başlangıçta göreli, sonra da kesin kronolojiler oluşturmayı başarmışlardır. XIX. yy'da bu alanda büyük gelişmeler olmuş ve temeli belli tarihlere dayanan "olaylar tarihi"nin doğmasına yol açmış, yaklaşık elli yıldır, tarih anlayışı büyük ölçüde gelişmiştir. Günümüzde, dünyanın ve toplumların evrimindeki önemli dönemlerin (kısa ya da uzun olsun) süresiyle ilgilenilmekte, evrelerden, çevrimlerden söz edilmektedir.
Günümüzde tarih çağlarına ilişkin bütün tarihler oldukça kesin biçimde belirlenmişse de, Tarihöncesi için durum aynı değildir. Tarihöncesi için, tarihe yardımcı bilimlere başvurmak, arkeoloji gereçlerini, fosilleri, mağara resimlerini, fiziksel ya da kimyasal yöntemlerle incelemek gerekir. Bu konudaki en modern yöntemlerden biri, çağımızdan 20 000 yıl öncesine kadar inme olanağı veren maddenin karbon 14 yöntemiyle incelenmesidir.