Mihail Sergeyeviç Gorbaçov
Mihail Sergeyeviç Gorbaçov, Rus siyasetçisi (Privolnoye, Stavropol bölgesi 1931). Köylü bir ailenin oğlu olan Mihail Sergeyeviç Gorbaçov, Komsomol örgütüne, daha sonra (1952) da Komünist Partisi'ne üye olup, Moskova'da hukuk öğrenimi gördü. 1962'den başlayarak Komünist Parti örgütünde görev alıp, 1978'de Merkez Komitesi Tarım sekreterliğine, 1980'de Politbüro üyeliğine, Çernenko'nun ölümünden (1985) sonra da partinin birinci sekreterliğine getirildi. 1985'te Cenevre'de, 1986'da Reykjavik'te Reagan'la buluşup, iki ülkenin çeşitli alanlarda bilgi alışverişi yapmasını kararlaştırarak, önemli bir yakınlaşma siyaseti başlattı. 1986 Şubatı'nda içte ve dışta reformlar yapılacağını bildirip, 1987 başında, toplumun çeşitli kesimlerinde yapılacak değişiklikler için yeniden yapılanmaya (perestroyka) gidileceğini, yönetimde açıklığın (glasnost) temel ilke alınacağını açıkladı ve kökten reformlar içeren tasarısını Yüksek Sovyet'e onaylatarak yasalaştırdı (Haziran 1987). Ertesi ay silahsızlanma yolunda önemli bir adım atarak, Avrupa ve Asya'daki bütün orta ve kısa menzilli füzelerin kaldırılmasını kabul etti. 8 Aralık 1987'de Washington'da Reagan'la orta menzilli füzelerin kaldırılmasıyla ilgili bir antlaşma imzalayıp, 1989'da Sovyetler Birliği Devlet başkanlığına (Yüksek Sovyet Predizyumu başkanlığı) seçildi. İki Almanya'nın birleşmesini ve Almanya'nın NATO'da kalmasını kabul edip, 1990'da dış siyasetteki uygulamalarından ötürü Nobel Barış Ödülü'nü aldı. 1991'de ABD başkanı Bush'la stratejik silahların azaltılması için anlaşıp, Kırım'da tatilini geçirirken (19 Ağustos 1991), yardımcısı Gennadiy Yanayev'in yönettiği bir cuntanın buyruğuyla, yazlık evinde göz altına alındı. Ama Batı ülkelerinin şiddetle karşı çıktıkları, Yeltsin'in de halkı direnmeye çağırdığı darbenin başarısızlıkla sonuçlanması (22 Ağustos) üstüne, görevine yeniden başladı; 24 Ağustos'ta Komünist Paktı genel sekreterliğinden istifa ederek, partinin kapatılmasını istemesinin ardından, yetkilerini yavaş yavaş Yelsin'e kaptırdı ve emekliye ayrıldı.