Muammer Kaddafi
(doğumu 1942). Muammer Kaddafi, 1969’da Libya Kralı I. İdris’in devrilmesiyle sonuçlanan askeri darbeden sonra devlet başkanı oldu. Darbeden sonra ülkede denetimi ele geçiren Devrim Komuta Konseyi başkanlığına getirilen Kaddafi, 1970’te başbakanlık ve savunma bakanlığı görevlerini de üstlendi. Aynı yıl Libya’nın “özgür bir Arap demokratik cumhuriyeti” olduğunu belirten yeni bir anayasa oluşturarak, ABD’nin ve İngiltere’nin ülkedeki askeri üslerini kapattı. Ayrıca, bütün yabancı bankaları ve petrol işletmelerini kamulaştırdı.
Kaddafi Sirte’de yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Bingazi’deki Libya Üniversitesi’nde tarih öğrenimi gördükten sonra Libya Askeri Akademisi’ne girdi. 1969’da gerçekleşen darbe sırasında Libya ordusunda yüzbaşıydı. Sömürgeci olarak nitelediği batılı ülkelere karşı kararlı bir tutum alan Kaddafi, devlet başkanı olduktan sonra İslam dinine dayanan Arap milliyetçiliğinin savunucusu olarak tanındı. Libya’yı sosyalist bir ülke haline getirmek, Kurarı*m buyruklarını geçerli kılmak ve öteki Müslüman ülkelerle birlik oluşturmak için çaba gösterdi. Okullarda yabancı dil olarak İngilizce okutulmasına son verdi. Arap-İsrail Savaşı’nda Filistin’i destekledi. 1977’de ülkenin adı Libya Arap Sosyalist Halk Cemahiriyesi olarak değiştirildikten sonra Devrim Komuta Konseyi dağıtıldı. Kaddafi, Genel Halk Kongresi genel sekreteri oldu. 1980’de Çad devlet başkanının devrilmesi üzerine bu ülkeye asker yolladı.
Uluslararası siyasette beklenmedik çıkışları, İrlanda Cumhuriyeti Ordusu ve Filistin Kurtuluş Ordusu gibi örgütleri desteklemesiyle dikkati çekti. Libya’yı uluslararası terörün kışkırtıcısı olarak gören ABD, 15 Nisan 1986’da Trablus ve Bingazi’ye bir hava saldırısı düzenledi. Kaddafi’nin yara almadan atlattığı bu saldırıda eşi ve iki çocuğu yaralandı, evlat edinmiş olduğu kızı öldü. Kaddafi ülkemizde Yeşil Kitap (1979) adıyla yayımlanan yapıtında İslam sosyalizmine ilişkin siyasal görüşlerini açıklamıştır.
