Nikolay Rimski-Korsakov
(1844-1908) Büyük Rus besteci Nikolay Andreyeviç Rimski-Korsakov, varlıklı ve soylu bir ailenin
oğlu olarak Novgorod’daki Tihvin’de dünyaya geldi. İlk bestesini dokuz yaşındayken yapmış olan Rimski-Korsakov, müzik yeteneğine karşın, ailesi tarafından St. Petersburg’daki (bugünkü Leningrad) Deniz Harp Okulu’na gönderildi.
1861’de tanınmış genç besteci Mili Balakirev’le tanıştı. Fırsat buldukça Balakirev’le birlikte çalışan Rimski-Korsakov okulu bitirince, üç yıl sürecek ve Londra ile New York gibi birçok limanı kapsayacak uzun bir sefere gönderildi. Bu süre içinde Mi Bemol Minör Birinci Senfoni’sini yazdı. Bitirdiği her bölümü, eleştirmesi için Balakirev’e gönderiyordu. Bu senfoni ilk kez 1865’te St. Petersburg’da seslendirildi.
Rimski-Korsakov müzik çalışmalarını sürdürmek amacıyla daha sonra Rusya’ya döndü. 1873’te, müzik tekniği konusundaki bilgi eksikliğine karşın, Petersburg Konservatuvarı’nda kompozisyon dersleri vermekle görevlendirildi. Öğrencilerine öğretirken bir yandan da kendisi öğreniyordu. Öğretmenlik yılları boyunca birçok genç besteciye yardım etti. En tanınmış öğrencilerinden biri İgor Stravinski idi.
Besteci olarak Rimski-Korsakov dört Rus besteciyle birlikte çalıştı. Rimski-Korsakov, Mili Balakirev, Cesar Cui, Aleksandr Borodin ve Modest Mussorgski’den oluşan bu grup Rus Beşleri adıyla tanınıyordu. Ortak özellikleri, Rus halk şarkıları ve öykülerinden esinlenen besteler yaparak Rus müziğini batıdan bağımsızlaştırmaktı.
Çok sayıda beste yapmış olan Rimski-Korsakov’un yapıtlarından pek azı Rusya dışında tanınmaktadır. Bunlar arasında Şehrazad (1888) ile Rus Paskalya Uvertürü (1888) sayılabilir. Altın Horoz (1908), tamamlanmış 15 operası arasında en ünlüsüdür. Bu operaların konusu genellikle Rus ya da Slav masallarından kaynaklanır.
Rimski-Korsakov kendi operalarının yanı sıra, dostları Mussorgski ve Borodin’inkileri de tamamladı. Mussorgski’nin ölümünden sonra düzelterek yayıma hazırladığı Çıplak Dağda Bir Gece (1867) özgün besteden daha çok tanınır. Müzik parçalarını orkestra için düzenlemede, yani orkestrasyonda usta olan Rimski-Korsakov müzikle öykü anlatmakta özellikle yetenekliydi. Orkestra yapıtları arasında İspanyol Kapriçyosu (1887), Çar Saltan Masalı’ndan (1900) “Yabanarılarının Uçuşu” ve Sadko’dan (1898) “Hindistan Şarkısı” buna örnektir. “Müzik Yaşamımın Olayları” adlı
özyaşamöyküsü ölümünden bir yıl sonra yayımlandı. Bugün hâlâ ders kitabı olarak kullanılan “Orkestrasyonun Temelleri” ise ancak 1913’te basılabildi.
