Nikos Kazancakis
(1885-1957). Çağdaş Yunan edebiyatının önde gelen yazarlarından olan Kazancakis, filmi dünyanın her yanında ilgiyle izlenen Aleksi Zorba (1946) romanının yazarıdır.
Nikos Kazancakis Girit’in Heraklion kentinde doğdu. Çocukluğu adanın Osmanlı yönetimine karşı ayaklandığı dönemde geçti. Bu karışıklıklar
nedeniyle ailesinin kısa bir süre için gittiği Naksos Adası’nda Katolik rahipierce yönetilen bir Fransız okulunda okudu. Eğitimini Atina Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde sürdürdü. Daha sonra Paris’te, ünlü felsefeci Bergson’un öğrencisi oldu. Balkan Savaşı’nın başlaması üzerine ülkesine dönüp gönüllü olarak savaşa katıldı.
Belirli bir yerde sürekli kalmayı sevmeyen Kazancakis sık sık Avrupa ve Asya’da gezilere çıkardı. Bu gezileri sırasında İspanya, İngiltere, SSCB, Mısır, Filistin ve Japonya’yı gezen yazar II. Dünya Savaşı süresince Aigina Adası’nda yaşadı. 1945’te Sosyalist İşçi Birliği’ni kurarak Yunanistan hükümetinde görev aldı. Ne var ki, düşündüklerini gerçekleştirebileceği siyasal ortamı bulamadı. Bunun üzerine Fransa’ya giderek bir süre UNESCO’da çalıştı. Daha sonra, yaşamının son 10 yılını geçireceği bu ülkede, bir kıyı kenti olan Antibes’e yerleşti. Son gezisini Çin’e yaptı. Bu gezi dönüşünde Almanya Federal Cumhuriyeti’nde öldü.
Kazancakis yaşamı boyunca çeşitli düşünce akımlarıyla ilgilendi. Hıristiyanlık ve Budacılık gibi dinleri yakından inceledi. Bunların hepsinden de büyük ölçüde etkilendi. Edebiyatta da benzer bir arayış içinde olan yazar, romanın dışında felsefe ve edebiyat denemeleri, gezi notları, tiyatro oyunları ve şiirler yazdı. Ayrıca klasik yapıtları büyük bir ustalıkla çevirerek Yunanca’ya kazandırdı.
Kazancakis gezi yazılarında, gittiği yerleri insanlarıyla birlikte anlatır. Homeros’un Odysseia adlı destanını yeniden kaleme almış ama 1924’te yazmaya başladığı bu destana yeni olaylar eklemiştir. Kazancakis’in düşüncelerini tüm çeşitliliği ile yansıtan 33.333 dizelik bu destan 1938’de yayımlandı. Yapıtın kahramanı Odysseus yapıt boyunca değişik kimliklerde ortaya çıkar. Yaşadığı serüvenler süresince özgürlüğün ne olduğunu açıklamaya çalışır.
Çok değişik edebiyat .yapıtları veren Kazancakis asıl ününü romanlarıyla sağladı. Romanlarının kahramanlarını çok iyi tanıdığı bir çevreden, Girit’ten seçmiştir. Özellikle Aleksi Zorba'daki roman kahramanı bunun en iyi örneğidir.
Kazancakis, çağdaş Yunan yazarları arasında yapıtları Türkçe’ye en çok çevrilen yazarlardan biridir. Toda Raba (1929), El Greko’ ya Mektuplar (1961), Günaha Son Çağrı (1959), Ya Hürriyet ya Ölüm (1953) bunlardan birkaçıdır.
