Thames Irmağı
Thames Irmağı, İngiltere’ nin en önemli akarsuyudur. Başkent Londra ırmağın iki yakasında kurulmuştur. Thames, Gloucestershire’da Cotswold Tepeleri’nden doğar, doğuya yönelerek altı ilin içinden geçer. Londra metropoliten alanına yaklaşırken geniş bir haliç oluşturur ve Tilbury yakınlarında Kuzey Denizi’ne dökülür. Uzunluğu yaklaşık 336 km, akaçlama havzası 9.873 km2’dir. Oxford ilçesi sınırları içinde kalan bölümü Isis olarak adlandırılır. Irmağın başlıca kolları Churn, Colne, Windrush, Evenlode, Coln, Cherwell, Ock, Loddon ve Mole’dur. Staines’ de Colne’yle birleşen ırmak, Richmond’dan ve Hampton Sarayı yakınlarından geçerek Londra kent merkezine ulaşır. Irmağın Oxford’dan başlayan bölümünde 17. yüzyıldan beri büyük mavnalar işlemektedir.
Yüzyıllar boyunca Londra’nın ve çevre ilçelerin başlıca su kaynağı olan Thames, aynı zamanda bölgedeki en önemli suyoludur. İrmağın Tower (Kule) Köprüsü altında kalan geniş kesimi eski limanın merkeziydi. Bugün modern gemilerin girişine elverişli olmadığı için buradaki doklar ve iskeleler artık işlemiyor. Thames Irmağı’nın trafiği Thames Ulaşım İdaresi’nin denetimi altındadır. Irmak üzerinde ulaşımı kolaylaştırmak amacıyla yer yer kanal-havuzlar yapılmıştır.
Thames Londra’nın merkezini geçtikten sonra genişleyerek Essex ve Kent illeri arasından akar. Kent ili sınırları içinde kalan Tilbury dokları, Londra limanının bir parçasıdır.
Londra, Tham es’in yürüyerek geçilebilecek kadar sığ bir bölümünde kurulmuştu. İngiltere’yi fethetmeyi amaçlayan Jül Sezar İÖ 54’te Thames Irmağı’nı geçmeyi başarmıştı. Daha sonraki yüzyıllarda kuzeyden gelen istilacılar da Thames’i geçmeyi denedi. İngiliz egemenliğinin güçlenmesiyle ırmak güvenli bir suyolu durumuna geldi. Kral ve kraliçeler Thames’in iki yakasındaki saraylarına yelkenlilerle gidip geliyor, tutuklular Londra Kulesi’ne teknelerle taşmıyordu. Küçük kayıklar iki yaka arasında ulaşımı sağlıyordu.
Günümüzde Londra’nın iki yakası köprülerle birbirine bağlanır. Bunlardan en ünlüsü 1894’te açılan, gemilerin geçmesine elverişli hareketli bir köprü olan Tower Köprüsü’dür. Thames’in altında, iki kıyıyı birbirine bağlayan karayolu ve demiryolu tünelleri vardır. Rotherhithe, Blackwall ve Dartford karayolu tünelleridir. Thames Tüneli olarak da bilinen Rotherhithe Tüneli tarihteki ilk sualtı tünelidir. Ayrıca belirli merkezler arasında buharlı gemiler ve feribotlar çalışır.
Thames’in akışını düzenlemek ve taşkın tehlikesinden korunmak amacıyla yapılmış 47 açılır kapanır set vardır. Yağmurlu mevsimde ırmağın kabaran suları bazen setleri aşacak duruma gelir.
Teddington’ın aşağısında taşkın tehlikesi Kuzey Denizi’ndeki gelgitlerden ve sert rüzgârlardan kaynaklanır. Londra, Essex ve Kent’te taştan setler vardır. Irmağın Teddington Seti’nin yukarısında kalan iç kesimleri 1857’den beri Thames Doğal Koruma Kurulu’nun denetimindedir.
Tarih boyunca birçok şarkıya ve şiire esin kaynağı olan Thames Irmağı, günümüzde aşırı derecede kirlenmiş durumdadır. Irmağı temizleme çalışmaları 1963’ten bu yana sürdürülmektedir.
