Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Abdülbaki Gölpınarlı

  • Okunma : 833

Abdülbaki Gölpınarlı, Türk edebiyat tarihçisi ve yazarı (İstanbul 1900-ay.y. 1982).Yusuf Efendi Mektebi İptidaisi'ni bitiren Abdülbaki Gölpınarlı, Menbaülirfan Rüştiye ve İdadisi'nin son sınıfında okurken babasının ölümü üstüne (1915) ayrılmak zorunda kaldı. İstanbul Veznecilerde kitapçılık, Çorum'un Alaca ilçesinde ilkokul öğretmenliği yaptıktan (1918) sonra, İstanbul'a dönerek Erkek Muallim Mektebi'ni (1927) ve Darülfünun Edebiyat Fakültesi'ni bitirdi (1930). Anadolu'nun çeşitli illerinde edebiyat öğretmenliği, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi memurluğu, Vefa ve Haydarpaşa liseleri edebiyat öğretmenliği görevlerinde bulundu. Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde Farsça okutmanlığından sonra Metinler Şerhi öğretim üyeliği yapıp,atandığı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Türk-İslâm tasavvuf tarihi ve edebiyatı dersleri verdi. Kendi isteğiyle emekliye ayrılıp (1949), edebiyat tarihimizle ilgili çalışmalarını sürdürdü.

Divan şiiri, tasavvuf, Türk-İslâm edebiyatı, tarikatlar ve mezheplerle bunlara bağlı zümre edebiyatları konusunda araştırma ve incelemeleriyle tanınan Abdülbaki Gölpınarlı, özellikle Mevlana ve mevlevilik üstüne çalışmalarıyla ün salmıştır. Çeşitli yayın organlarında, gazetelerde pek çok sayıda makale yayınlamasının yanı sıra, edebiyat tarihimize kaynaklık edecek yapıtların bilimsel yayınlarını da gerçekleştirmiştir.

Başlıca yapıtları: Melâmilik ve Melâmiler (1931), Pir Sultan Abdal(P. N. Boratav'la 1943; tek başına 1953), Divan Edebiyatı Beyanındadır(inceleme, 1945), Yunus Emre Divanı (Risâlat-al Nushiyya'yla 1943), Yunus Emre Divanı 2-3 (1948), Fuzuli Divanı (1948), Nedim Divanı (1951), Vilâyetnâme (Menâkıb-ı Hünkâr Hacı Bektaş-ı Veli, çeviri, önsöz, açıklama, 1952), Mevlânâ Celâleddin (1951), Mevlânâ'dan sonra Mevlevîlik (1953), Kaygusuz Abdal-Hatayî-Kul Himmet (önsöz ve şiirler, 1953), Nesîmî-Usulî-Ruhî (önsöz ve şiirler, 1953), Kur'an-ı Kerim ve Meâli (1958),Fihî mâ-Fih (Mevla-na'dan çeviri), Divan-ı Kebîr(Mevlana'dan çeviri, 5 cilt, 1957-1960), Yunus Emre ve Tasavvuf (inceleme, Yu-nus'u izleyen şairlerden ve Yunus'tan seçmeler, 1961), Simavna Kadısıoğlu Şeyh Bedreddin (1966), Hüsnü Aşk (Şeyh Galip'ten, metin, tıpkıbasım, düzyazıya çevirme, 1968), 100 Soruda Tasavvuf (1969),100 Soruda Türkiye'de Mezhepler ve Tarikatlar (1969), Sosyal Açıdan İslâm Tarihi (1969), Türk Tasavvuf Antolojisi (1971), Mesnevî Şerhi (6 cilt, 1974), Hurufî Metinleri Katalogu (1974).