Aerosol
Aerosol, Bir sıvının, bir çözeltinin ya da katının parçacıklarının, havada ya da bir gaz içinde dağılıp asılı kalması. Duman, sis ve pus birer aerosoldur. Dünyanın atmosferi de tek başına büyük bir aerosol olarak kabul edilebilir. Öteki doğal aerosoller de her zaman atmosferde bulunur ve iklimi etkilerler.
Bir sıvının ya da tozun dağıtılması ya da buharın yoğunlaştırılması gibi yapay yöntemlerle de aerosoller hazırlanabilir. Parçacık büyüklüğünün aşağı yukarı aynı olduğu aerosoller, genellikle deneysel amaçlı hazırlanır. Aerosollerin parçacık yoğunluğu, çökelme (sedimantasyon) ve pıhtılaşma oranı, ışık dağıtma özellikleri ve akciğerlere işleme derecesi gibi özellikleri tıpta sık sık ölçülür.
Yakın dönemde aerosol terimi, içeriğini sprey, köpük, macun ya da kreme çevirebilen kutular için de kullanılmaya başlamıştır. Metal, plastik ya da cam kutular, supabı açıldığında içindekileri püskürtmesi için,basınçla doldurulmuştur. Deodoranlar, saç spreyleri, çeşitli böcek zehirleri, soslar, ayakkabı boyaları, ev temizleyicileri, vb. birçok ürün, aerosol biçiminde hazırlanmaktadır.
Bu aerosollerde, basıncı sağlayan "iticiler", oda sıcaklığında sıvı ya da gaz olabilirler ve çift amaçlıdırlar: İçeriği kutudan dışarı püskürtmek, sprey ya da köpüğün oluşumuna yardımcı olmak.
Aerosol Nedir
Buhar basınçları, zehirli olmayışları ve kimyasal tepkimelere girmemeleri nedeniyle kloroflüorokarbonlar (CFCs) aerosollerde yaygın biçimde kullanılmışlardır ama, stratosferdeki ozon tabakasına zarar verdiklerinin anlaşılması nedeniyle yerlerine başka maddeler kullanılmaya başlanmıştır. 1970 yıllarının sonlarında ABD ve İsveç CFCs'nin kullanımını kısıtlamış, 1988'de dünyanın en büyük CFCs üreticileri, Dow Chemical ve Du Pont şirketleri, üretimi belirli aşamalarla durdurmayı kabul etmişlerdir. Aerosollerde kloroflüorokarbonların yerine kullanılmaya başlayan "iticiler"in başlıcaları arasında hidrokloroflüorokarbonlar (HCFCs), hidrokarbonlar ve asetonda çözündürülmüş karbondioksit gibi sıkıştırılmış gazlar sayılabilir.
Not: Atmosfere giren aerosol parçacıklarının temel kaynağı doğadır; ama sanayide kullanılan işlemler, atmosferde aerosol parçacıkları birikmesine gün geçtikçe daha çok yol açmaktadırlar. Her yıl, sanayi kökenli 280 milyar kg, doğal kaynaklı 1 250 milyar kg "hava kirletici", atmosfere atılmaktadır. Sanayi kökenli kirleticileri, azot oksitler, kükürt oksitler, araba ekzoslarından çıkan hidrokarbonlar, fabrikalardan çıkan dumanlar oluşturur; doğa kaynaklı hava kirleticiler, okyanuslardaki tuz püskürmeleri, kurak bölgelerde rüzgarla havalanan tozlar , bitkilerden hidrokarbonlar gibi gaz bileşiklerinin çıkması , orman yangınlarındaki duman ve yanardağ püskürmeleri kökenlidir. Bu kirletici parçacıkların büyük çoğunluğu başlangıçta gaz halindedir; ama atmosferdeki değişiklikler sonucunda katılaşırlar.