Aristophanes
Aristophanes, Eski Yunan komedi yazarı (Atina İ.Ö. 445'e d.- ? İ.Ö. 385'e d.). "Eski Atina komedisi" adı verilen Atina üslubunun varlığını sürdüren tek temsilcisi olan Aristophanes, genç yaşta Babylonioi (Babilliler, 426) adlı oyunuyla Kleon'un siyasetini eleştirdi. Bu yüzden Kleon tarafından mahkemeye verildiyse de, kendini kurtarmayı başardı. İ.Ö 425'te, aşırı savaş yandaşlarını hedef alan Akharnes 'i (Akharnaililer) yazıp, Hippes (Atlılar, İ.Ö. 424) adlı oyununda yeniden Kleon'a saldırdı. Bulutlar (Neppelai, İ.Ö. 423) adlı oyununda sofistlerin yeni eğitimini ve Sokrates'i eleştirip, Eşek Arıları'nda(Sphekes, İ.Ö. 422) Atina mahkemelerini, yargılama tutkularını gülünçleştirdi. 414'te oynanan Kuşlar 'da (Ornithes), yasal ve toplumsal ütopyaları alaya alıp, Lysistrata(411) adlı oyununda barışı savundu, Thesmophoriazusai (Thesmophoria Bayramını Kutlayan Yasalar, İ.Ö. 411) adlı oyununda Euripides'e çatıp, Kurbağalar 'da (Batrakhoi, İ:Ö. 405), ölmüş olan Euripides'e yeniden çatarak, Aiskhylos'la Karşılaştırdı. Peloponisos savaşı sona erip Atina düşünce, siyasal yergiyi bırakarak, güldürüye yeni bir biçim verdi (Kadınlar Meclisi [Ekklesiazusai, İ.Ö. 392]; Plutos [İ.Ö. 388]).
Seyirciyi güldürmeyi başlıca amaç almış olan Aristophanes oyunlarında, esin kaynağının zenginliği, gerçekçilik ve şiirin uyumlu karışımı, gözlemin niceliği ile güldürü gücüne en yüksek etkinliği kazandırmıştır.
Toplumda gözlemlediği aşırı şatafatı sahtekârlığı, inatçılığı, ahlâk bozukluğunu eleştiren Aristophanes, geniş bir seyirci kütlesine seslenmek istediği için her meslekten -siyasetçi, şair, filozof, bilim adamı- tanınan kişileri kıyasıya yermiştir. Oyunları, günümüzde hâlâ sık sık sahnelenmektedir.
Not: Gökteki bir kentle ilgili bir fantezi olan Aristophanes'in Kuşlar 'nın bu çağdaş sahnelenişinde, yaratıcı kostümler ve gerçeküstü dekorlar kullanılmıştır. Aristophanes 40'tan çok oyun yazmış, bunların yalnızca 11' i günümüze kalmıştır.
