Cecil Rhodes
(1853-1902). Rodezya’nın (bugün Zimbabve) kurucusu olan Cecil John Rhodes’un amacı, özellikle Afrika’nın güneyinde İngilizler’in yayılmasını sağlamak ve Kahire’den Cape Town’a kadar tüm Afrika’yı İngiliz egemenliği altına sokmaktı.
Hertfordshire’da doğan Cecil Rhodes, bir papazın beş oğlundan biriydi. Ortaöğrenimini tamamladıktan sonra sağlık sorunları yüzünden üniversiteye gidemeyince, 1870’te kardeşiyle birlikte, çalışmak üzere Afrika’ya gitti. Kimberley’de elmas yeni bulunmuştu ve Rhodes bu işten çok para kazandı. Daha sonra Oxford Üniversitesi’nde okumak üzere İngiltere’ye gitti. Sağlığının yeniden bozulması üzerine 1873’te Afrika’ya geri döndü.
Rhodes elmas madenlerinin hisselerini sahiplerinden satın alarak elmas üretiminin ve satışının denetimini ele geçirdi. Kimberley’de dünya elmas üretiminin de yüzde 90’ını gerçekleştiren bir şirket kurdu.
Kap Kolonisi Parlamentosu’na girerek, 1885’te Bechuanaland’ın güneyini Kap Kolonisi hükümetinin ve kuzeyini İngiliz hükümetinin denetim altına almasını sağladı. Bechuanaland’ın kuzeyindeki Matabele ülkesinin Kralı Lobengula’ya elçiler göndererek bu ülkede maden arama hakkı elde eden Rhodes, İngiliz Güney Afrika Kumpanyası’m kurdu ve daha sonra İngiliz hükümetinden bu toprakları yerleşime açma izni aldı. Çok geçmeden bu bölgeye onun adı (Rodezya) verildi.
1890’da Kap Kolonisi’nin başbakanı olan Rhodes’un tüm Güney Afrika topraklarında İngiliz egemenliğini kurmak amacının önündeki en ciddi engel iç kesimlerdeki, Paul Kruger’in yönetiminde olan Transvaal Cumhuriyeti ve Oranj Bağımsız Devleti’ydi. (Güney Afrika tarihine ilişkin daha fazla bilgiyi GÜNEY AFRİKA maddesinde bulabilirsiniz.)
Rhodes 1895’te Paul Kruger’i devirmeyi amaçlayan bir plan tasarladı. Ne var ki, Rodezya silahlı kuvvetleri aceleci davranarak Transvaal Cumhuriyeti’ne yürüdü. Büyük bir başarısızlıkla sonuçlanan bu saldırıdan sonra Rhodes Kap Kolonisi başbakanlığından çekilmek zorunda kaldı.
Bundan sonra hiçbir resmi görev almamakla birlikte, 1896’daki Matabele Ayaklanması’nın bastırılmasına yardım etti. 1899’da Güney Afrika Savaşı (Boer Savaşı) çıkınca Rhodes Kimberley’e gitti. Kimberley yaklaşık dört ay Boerler’in kuşatması altında kaldı. Rhodes Kimberley’in savunmasını örgütlemek için yoğun çaba gösterdi; Güney Afrika Savaşı bitmeden önce öldü.
