Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Edmond Halley

  • Okunma : 589

Edmond Halley, İngiliz astronomu ve matematikçisi (Londra 1656-Greenwich 1742). Matematik öğrenimi gören Edmond Halley, Güney yarıküreyi görmek için Sainte Helene adasına giderek (1676), Merkür gezegeninin geçişini gözlemledi. 1682'de gözlediği bir kuyrukluyıldızın 1757 ya da 1758'de yeniden görüleceğini hesapladı (sonradan "Halley kuyrukluyıldızı" adı verilen bu yıldız 1759'da yeniden görülerek, Halley'nin hesaplarına temel aldığı Newton'un kuramının doğruluğunu kanıtladı). Oxford'da geometri kürsüsüne girmek için yaptığı başvuru geri çevrilince (1698), büyük bir deniz yolculuğuna çıkarak birçok yer ölçümü ve hidrografya gözlemi yaptı. 

1703'te Oxford'da Willis'in yerine geometri profesörlüğüne getirilerek birçok matematik kitabı yayınladı: Apollonius'un Koni Biçimliler adlı yapıtının basımı; denklemlerin çözümü üstüne bir inceleme; logaritma hesabı üstüne bir yapıt; vb. Flamsteed'in ölmesiyle (1721) krallık astronomluğuna atanınca, astronomi çalışmalarına döndü ve kuyrukluyıldızların devirliliğini, yıldızların kendilerine özgü hareketlerini, ayın genel hareketini inceledi. 1725'ten ölümüne kadar Astronomical Tables'ı (Astronomi Cetvelleri) düzenledi. 

Ayrıca fizikte barometrik düzeçleme formülünü bulup (1686), tuzun deniz sularındaki yoğunlaşmasına göre Yer'in yaşının hesaplanabileceğini öne sürdü ve gerek maddi, gerek manevi desteğiyle, Newton'ın ölümsüz Principia Mathematica (Matematik ilkeleri) adlı yapıtının yayınlanmasını sağladı.