Gilbert ve Sullivan
İngiliz oyun ve mizah yazarı William Schwenk Gilbert (1836-1911) ile besteci Arthur Seymour Sullivan’ın (1842-1900) birlikte gerçekleştirdikleri komik operalar, dokunaklı olduğu kadar keskin alaycılığıyla da dikkati çeker.
Londra’da doğan ve Londra Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde öğrenim gören Gilbert başlangıçta alaycı şiirler ve yergiler yazıyordu. Kısa bir süre içinde yazıp bitirdiği Dulcamara (1866) adlı oyunun ticari başarısı üzerine oyunlar da yazmaya başladı. Sullivan da Londra’da doğdu. Buradaki Kraliyet Müzik Akademisi’nde ve Almanya’da Leipzig Konservatuvarı’nda öğrenim gören Sullivan, 20 yaşındayken William Shakespeare’in Fırtına (The Tempest; 1611/12) adlı oyunu için gerçekleştirdiği ilk bestesinin büyük ilgi görmesinden sonra çeşitli besteler yaptı.
Her iki sanatçının da sanat yaşamlarının en verimli dönemi 1870’te tanışmalarıyla başladı. Bu tarihten sonra birlikte yarattıkları komik operalarda. Gilbert’in ustalıkla kullandığı yergi dili ve Sullivan'ın müzik yeteneği birleşti. Gilbert ve Sullivan, bu ortak çalışmanın ilk ürünü olan Thespis ya da Kocamış Tanrılar’dan (1871) sonra, bu yapıtların sahnelenmesi için özel olarak yaptırılan Savoy Tiyatrosu’ndan dolayı “Savoy Operaları” adıyla anılan birçok opera yazdılar ve Mikado ya da Titipu Kenti (1885), Ruddigore (1887) ve Gondolcular ya da Baratarya Kralı (1889) ile başarılarının doruğuna ulaştılar.
İki sanatçının en önemli ortak yapıtı olan Mikado, uydurma bir Japon kenti olan Titipu'da geçer. Japon Kralı Mikado’nun oğlu Nanki-Poo, kendisinden yaşlı ve çirkin olan Katisha ile evlenmemek için saraydan kaçar ve Yum-Yum adlı güzel bir genç kıza âşık olur. Kılık değiştirerek kente döndüğünde, kızın başcellat Ko-Ko ile evlendirileceğini öğrenir. Bu sırada Mikado bir ay içinde uyruklarından birinin başının uçurulmasını emretmiştir. Nanki-Poo, Yum-Yum’la kısa bir süre için de olsa evlenebilmek koşuluyla boynunu vurdurmaya razı olur. Ne var ki, ülkede başı uçurularak idam edilen bir adamın eşinin diri diri gömüleceğine ilişkin bir yasa vardır. Yum-Yum buna razı değildir. Zaten Ko-Ko da kimsenin başını uçuramayacak kadar yufka yürekli olduğundan, Nanki Poo’yu çoktan idam ettiği yalanını söyler. Öte yandan, Nanki-Poo’nun Mikado’nun oğlu olduğu ortaya çıkınca Ko-Ko ne yapacağını şaşırır. Nanki-Poo'nun "yeniden yaşama dönebilmesi” için Ko-Ko’nun yaşlı ve çirkin Katisha ile evlenmesi gerekmektedir. Öykü mutlu sonla biter ve Nanki-Poo Yum-Yum’a kavuşur.
Gilbert’in yazdığı konuları Sullivan'ın fazla hafif bulması ve aralarındaki bazı parasal sorunlar yüzünden iki sanatçının ortaklıkları 1890’da son buldu. 1893’te yeniden bir araya geldilerse de, daha öncekiler kadar nitelikli yapıtlar üretemediler.
