Gottfried Leibniz
(1646-1716). Alman bilim adamı ve düşünürü Gottfried Wilhelm von Leibniz ya da Leibnitz, bilimin pek çok değişik alanında aynı yetkinlikle önemli çalışmalar yapmış birkaç bilginden biridir. Hukuk, tarih, din, matematik ve felsefede önemli düşünce ve kuramlar geliştirmiştir. Ama Leibniz, ne bazı başka filozoflar gibi zengin bir aileden geliyordu, ne de herhangi bir üniversiteden sistemli bir araştırmacı geliri vardı. Yaşamını kendi kazanmak zorundaydı. Bu nedenle zamanının büyük bölümünü kütüphaneci ve diplomat olarak çalışmaya ayırmak zorunda kaldı.
Leibniz, bugün Almanya sınırları içinde bulunan Leipzig’de doğdu. Babasının kütüphanesindeki kitapları okuyarak, kendi kendine okuma yazma öğrendi. Henüz sekiz yaşındayken Latince okuyabiliyordu. Dört yıl içinde de Yunanca öğrendi. Leipzig Üniversitesi’nde hukuk öğrenimi gördü; 1666’da da Nürnberg’de doktora çalışmasını tamamladı. Daha sonra Mainz’ da diplomasi ve hukuk alanlarında görev yaptı. 1676’da Brunswick-Lüneburg düklerinin kütüphanecisi, tarihçisi ve hukuk danışmanı oldu, ölümüne kadar bu görevlerini sürdürdü. Bir yandan diplomatlık görevinin gereği gezilerini sürdürürken, bir yandan da felsefe ve bilim alanındaki düşüncelerini geliştirip kaleme aldı. 1711-14 arasında Viyana’dayken imparator danışmanlığına atandı ve kendisine freiherr (baron) unvanı verildi.
Leibniz, akla dayanan, ama Tanrı’nın varlığını da kabul eden karmaşık bir felsefe kuramı geliştirdi. Hareket ve zaman kuramları gibi çeşitli bilimsel konular üzerine kitaplar yazdı. En çok tanınan çalışması, matematik alanında olanıdır. 1673’te bir hesap makinesi geliştirdi. 1684’te kısa sürede matematiğin önemli bir dalı haline gelen diferansiyel ve integral hesabını geliştirdi. Leibniz’in bu çalışmasından habersiz olan büyük İngiliz bilgini Sir Isaac Newton da, bundan üç yıl sonra kendi diferansiyel ve integral hesap kuramını yayımladı. 1700’de Berlin’de Bilimler Akademisi’nin kurulmasını sağladı ve akademinin ilk başkanı oldu. Avrupa’daki gezileri sırasında Leibniz, döneminin önemli düşünürlerinin çoğuyla tanışma olanağı buldu.
