Havai fişek
Havai fişek, Işık, ses, duman (sis), vb. etkiler sağlayan, piroteknik bir karışımla doldurulmuş fişek. Havai fişeklerin günümüzden 2000 yıl kadar önce Çin'de, barutun bulunmasıyla ortaya çıktığı ve kötü ruhları korkutup uzaklaştırma amacıyla kullanıldığı sanılmaktadır. Avrupa'da havai fişek, ilk olarak İ.S. VII. yy'da, Bizanslılar tarafından silah olarak kullanılmış, gösteri amacıyla havai fişek atma alışkanlığı Î500'lerde İtalya'da başlamış ve oradan Avrupa'nın her yanına yayılmış, zamanla havai fişek gösterileri, şenliklerde en sık yer verilen öğelerden biri olmuştur. Günümüzde havai fişekler, dünyanın her yanında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Havai fişek yapımı
Havai fişeğin dış bölümü, yani koruyucu kılıfı, silindir ya da boru biçimli kâğıttan oluşur. Kâğıdın kalınlığı ve biçimi, havai fişeğin türüne ve bileşimine göre değişir: Çoğunun silindir biçiminde olmasına karşılık, koni ve küp biçimliler de bulunur. Sıçrayan ve yanarken tekerlek gibi hareket edenler, özel biçimlerde yapılır. Sıçrayan tür, içinde arka arkaya patlama verecek maddeler bulunduran boğumlu, ince, uzun bir borudan oluşur. Dönen türün kılıfı, plastik, karton ya da karışık yapıda bir maddeden yapılmış bir disk çevresine sarılır ve içindeki bileşim yanarken, o da yanar.
Havai fişekler potasyum, karbon ve kükürt bileşiklerinden oluşur. Kıvılcım oluşturmak için, çeşitli metal tuzları (kurşun ya da baryum tuzları, vb.) ile ince bir toz haline getirilmiş çelik, demir, alüminyum ve karbon kullanılır. Parlak beyaz ışık, potasyum, antimon, arsenik, kükürt ve toz magnezyum bileşiklerinin eklenmesiyle elde edilir.
Çeşitli metal tuzları, renkli alev verirler. Stronsiyum ve lityum tuzları kırmızı, baryum tuzları yeşil, sodyum tuzları sarı, bakır tuzları mavi renkler verirler. Renkli yıldızlar ve benzeri etkiler, havai fişeklerin içine, saçma biçimli renk maddeleri yerleştirilerek yaratılır. Renk maddeleri, fişeğin içindeki öteki maddeler tarafından tutuşturulup dışarı atılır.