Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Iklığ

  • Okunma : 374
Iklığ Resim

Iklığ, eskiden Türkler’in kullandığı yaylı bir çalgıdır. “Iklığ” sözcüğü, “yay” anlamındaki “ık” sözcüğünden türemiştir. Iklığın yarım küre biçimindeki gövdesinin yapımı için kaplumbağa kabuğu (bağa), sukabağı ya da hindistancevizi kullanılırdı. Gövdeye tutturulmuş uzun bir tahta sapı, sapın ucunda da tel sayısınca akort burgusu vardı. Telleri at kılından ya da hayyan bağırsağından yapılan ıklığ tek telli olabildiği gibi iki ya da üç telli de olurdu. Gövdenin göğüs denen ön bölümüne ince bir deri (çoğunlukla da balık derisi) gerilir, teller bu göğüs üzerinde yer alan, kemik ya da tahtadan yapılma, köprü biçimindeki eşiğin çentiklerinden geçer ve gövdenin altına bağlanırdı. Çalınırken ıklığın gövdesi iki diz arasına sıkıştırılır, sapı ise sol elle diklemesine tutulurdu.

    Dünyanın hemen her yerinde buna benzer çalgılara rastlanmaktadır. Günümüzde Asya Türkleri’nin kullandıkları ıklığ benzeri çalgıların her dil ya da lehçedeki adları az ya da çok değişiktir. Bazı boylar, bu çalgıya İran kültürünün etkisiyle kemençe adını verirken bazıları ise k opuz, gıcak, kıcak ya da kıyak sözcüklerini kullanmaktadır.

    Günümüzde Anadolu halk müziğinde kullanılan kabak kemane ile 19. yüzyıla kadar Türk müziğinde ve özellikle de Mevlevi müziğinde gözde bir çalgı olan rebap da ıklığ benzeri çalgılardır.

Iklığ Resimleri