İngiltere Bölgesi
Büyük Britanya Adası’nın yarıdan fazlasını kaplayan İngiltere Bölgesi kuzeyde İskoçya ve batıda bir çıkıntı oluşturan Galler bölgeleriyle sınırlanmıştır. Doğu kıyısı Kuzey Denizi’ne bakarken, kuzeybatıda İrlanda Denizi ile İrlanda’dan ayrılır. Güneybatıda Cornwall, Atlas Okyanusu’ na uzanır. Güney kıyısı ile Fransa arasında Manş Denizi vardır. Bölgenin yüzölçümü, tatlı su alanlarıyla birlikte 130.362 km2’yi bulur; nüfusu 47.254.000’dir
İngiltere sözcüğü, Angıllar’ın ülkesi deyiminden gelir. Angıllar, İS 5. ve 6. yüzyıllarda ülkeyi işgal ederek yerleşen bir Germen kabilesinin üyeleridir.
İngiltere Bölgesi büyüklüğünde başka hiçbir ülke bu kadar fazla nüfusa, fabrikaya, maden işletmesi ve enerji santralına sahip değildir. Nüfusun büyük bir bölümü kentlerde yaşar. Büyük kentler giderek çevreye yayılmış ya da küçük kentler birbirinin içine girerek geniş alanları kaplamıştır. Bölgenin en kalabalık kentleri Londra, Birmingham, Wolverhampton, Manchester, Liverpool, Leeds ve Bradford ile Tyne Irmağı üzerindeki Newcastle’dır. Londra ve çevresinde 6.775.000 kişi yani bölge nüfusunun beşte biri yaşar. Böylesine kalabalık kentsel alanlar dışında, İngiltere bölgesinde, özel bir dikkatle korunan açık ve güzel kırsal alanlar da vardır.
Kıyılar, Akarsular ve Dağlar
İngiltere Bölgesi’nde kimse denizden 130 kilometreden daha uzakta yaşamaz. Kumsalları, kayalıkları ve mağaraları ile 2.900 kilometreyi aşan kıyı şeridi birçok koy ve akarsu haliciyle bölünmüştür.
İngiltere’deki en uzun ırmaklar Thames ve Severn’dir. Her ikisinin uzunluğu da 320 kilometreyi aşar. Thames, Menway Irmağı’yla birleşerek Kuzey Denizi’ne dökülür, Severn Irmağı batıda Bristol Kanalı’na bağlanır. Büyük Ouse Irmağı doğu kıyısında The W ash’a ulaşır. Midlands’in en önemli ırmağı olan Trent, Humber halicine akar. Kuzeybatının ve kuzeyin başlıca ırmaklarından Mersey batıya, Tyne ise doğuya doğru akar.
İngiltere Bölgesi kıyılarının en büyük adası olan Man, İrlanda Denizi’ndedir. Bu ada bütünüyle İngiltere’ye bağlı değildir. Güney kıyılarındaki Wight Adası, güneybatıda Land’s End’in 40 km kadar uzağında bulunan Scilly Adalan, Devon kıyısının kuzeyindeki Lundy Adası bölgenin öteki önemli adalarıdır.
Kuzeydoğuda Middlesbourgh ile güneybatıda Exeter arasını düz bir çizgiyle birleştirdiğimizde, batıda kalan topraklar, Britanya Adası’nın yüksek bölgeleridir. Çizginin doğusu ise genellikle düzlüktür. Yüksek bölge, tepeler, dağlar ve bozkırlardan oluşur. Bu bölgede koyun yetiştirilir. İklim yağışlı olduğu için buradaki akarsular hızla akar. Düzlüklerde yağış daha azdır. Çayırlar, meralar ve meyve bahçelerinin olduğu bu topraklarda ırmaklar daha ağır ve kıvrımlar çizerek akar.
İngiltere’deki en yüksek nokta 980 metre yüksekliğindeki Scafell Pike’tır. Göller Bölgesi olarak bilinen bütün bu bölgede İngiltere’nin en uzun ırmakları ve en büyük gölleri bulunur. Bölge, İngiltere’nin ulusal parklarından biridir. İskoçya sınırı boyunca uzanan Cheviot Dağları güneye doğru kıvrılarak Pennine Sıradağları’nı oluşturur. Sert kireçtaşı ve kumtaşından oluşan Pennine Sıradağlarında kömür yatakları vardır.
Daha alçak olan Costwold Tepeleri kireçtaşıdır. İngiltere’de birçok kaya türü vardır ve bunlar büyük ölçüde birbirine karışmış durumdadır. Sert kireçtaşının yanı sıra yumuşak kireçtaşı ya da tebeşir bölgeleri de bulunur. Güney İngiltere’nin büyük bölümü tebeşir tabakalarından oluşur. Dover’in ünlü beyaz kayalıklarının rengi tebeşirden gelir.
Ormanlar, Yabanıl Yaşam ve İklim
Korulukların yaygın olduğu İngiltere’de ormanlar oldukça azdır. Eski krallık ormanlarından pek azı bugüne kalmıştır. Nottinghamshire’de efsanevi Robin Hood ve arkadaşlarının yaşadığı söylenen Sherwood ormanlarının yalnızca bazı bölümleri günümüze ulaşmıştır. İngiltere’nin daha eski korularında daha çok meşe, karaağaç, kızılağaç ve huşağacı görülür.
Günümüzde İngiltere’de yaşayan memeliler arasında koypu, boz sincap, mink, yarasa, keme, tilki, kakım, tavşan ve susamuru sayılabilir. İngiltere’ye özgü en büyük yabanıl hayvan kızıl geyiktir. Bölgede yaşayan çayır yılanı, engerek ve taçlı yılandan yalnızca engerek zehirlidir.
En çok görülen kuşlar kırlangıç, sığırcık, ispinoz ve kara bakaldır. Kıyılarda ilkbaharda ve sonbaharda yuvalarını kayalıklara yapan martı, denizpapağanı ve dalıcımartı gibi kıyı kuşları yaşar.
İngiltere’de iklim ne çok soğuk, ne de çok sıcaktır. Sıcaklık genellikle 29°C’nin üzerine çıkmadığı gibi — 4°C’nin altına da pek düşmez. Güneybatıdan esen rüzgârlar Atlas Okyanusu’nun kuzey bölümlerinde Gulf Stream Akıntısı’nın ılık yüzey suları üzerinden geçerken ısınır. Kanada’nın Labrador yöresinde görülen şiddetli soğukların, aynı enlemde yer alan İngiltere’de olmamasının nedeni bu akıntıdır. (.Ayrıca bak. Gulf Str ea m .) Bölgenin güneybatısı kışın genellikle öteki bölgelerden daha ılıktır. Yazın ise doğu bölgeleri daha sıcak olur.
Batı İngiltere, özellikle kuzey bölümündeki dağlık bölge çok yağış alır. Doğu bölgesi dışında İngiltere’de kar ve buz uzun süre yerde kalmaz.
