İslavlar
İslavlar, Hint-Avrupa dillerinden İslav dillerini konuşan halkları belirten terim. Coğrafi açıdan İslavlar (Slavlar'da denir), Batı Avrupa ve Orta Avrupa'da, Adriya denizinden Ural dağlarına kadar uzanan çok geniş bir alanda yaşarlar. Bu ırk kümesinden bireylerin, birçok melezleşmeden geldikleri için, özel fiziksel nitelikleri yoktur. Kabileler arası çekişmelerden ve din farklılıklarından ötürü, İslavlar tek bir ulus olmayı başaramamışlardır ve donem dönem özellikle Rus çarları tarafından ortaya atılan İslav birliği düşü, hiçbir zaman gerçekleşmemiştir.
Adları I. yy'dan başlayarak belgelerde geçmeye başlayan İslavlar, Karpatların kuzeyindeki bir bölgede yaşıyor, balıkçılık, avcılık, zaman zaman da darı tarımıyla yaşamlarını sürdürüyorlardı. IV. yy'da (Tunların egemenliğini kabul edip, Hun İmparatorluğu'nun V. yy'da ki parçalanması sonucunda batıya, güneye ve kuzeye doğru göçmeye başladılar. Bir bölümü günümüzdeki Bulgaristan, Bohemya ve Makedonya'ya yönelirken, öbürleri günümüzdeki Macaristan ve Romanya topralarına yerleştiler. Bu topluluklar Doğu İslavları (Ruslar, Beyaz Ruslar ve Ukraynalılar), Güney İslavları (Sırplar, Hırvatlar, Slovenler, Makedonyalılar, Karadağlılar, Boşnaklar, Bulgarlar) ve Batı İslavları ya da Venetler (Lehler, Çekler, Slovenler, Wendeler) adları verilen üç büyük öbek oluşturdular. Ortaçağ'da, büyük göçler sonucunda yedi halkları bünyelerinde eriten ya da onlarla bütünleşen çeşitli İslav kümeleri farklılaştılar. Kurulan İslav devletleri (Hırvatistan, Sırbistan, Bohemya, Polonya), X. ve XI. yy'larda Germenlerle ve Macarlarla çatıştılar. Bu arada hıristiyanlığın yayılması, İslav dünyasını din ve kültür bakımından ayrı iki kümeye böldü: Polonyalılar, Çekler, Slovaklar, Slovenler ve Hırvatlar, katolikliği benimseyerek Roma kilisesine bağlandılar; Ruslar, UkraynalIlar, Bulgarlar ve Sırplar, ortodoks kilisesine katıldılar (daha sonra da Boşnaklar, İslâm dinini benimseyerek üçüncü bir dinsel topluluk oluşturdular).
Ortaçağ sonunda, Asya'dan gelen göç dalgalarının itişi, durumu değiştirdi. Rusya, bağımsız bir devlet kurmayı başardı (XV. yy.);Güney|İslavlarıysa, Osmanlı İmparatoriuğu'nun gücüne boyun eğmek zorunda kaldılar. Bohemya ile Hırvatistan, Habsburgların topraklarına katıldı.
XIX. yy'dan başlayarak, İslavlar, yeniden bağımsız devletler oluşturdular: Bulgaristan, Polonya, Yugoslavya, Çekoslovakya, vb. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra İslav devletlerinin çoğu, eski SSCB'nin yörüngesine girdilerse de, SSCB'nin ve Yugoslavya'nın parçalanmasından sonra (1990-1991), Ukrayna, Beyaz Rusya, Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Sırbistan, Makedonya, Karadağ yeniden bağımsız devletlere dönüştüler. Çek Cumhuriyeti ile Slovak Cumhuriyeti de birbirlerinden ayrılarak (1993), iki bağımsız devlet oluşturdular. Günümüzde İslav halklarının en yüksek nüfuslusu, Ruslardır.