Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

James Clerk Maxwell

  • Okunma : 337
James Clerk Maxwell Resim

(1831-1879). Büyük bilim adamı James Clerk Maxwell İskoçya’nın Edinburgh kentinde doğdu. İlk bilimsel yazısını yayımladığı sırada daha 14 yaşında bir öğrenciydi. Önce Edinburgh Üniversitesi’nde daha sonra Cambridge Üniversitesi’nde okudu. Matematik dalında öğrenim gördüğü Cambridge Üniversitesi, Trinity College’ı çok parlak bir dereceyle bitirdi. Trinity College’da ve İskoçya’daki Marischal College’da öğretim üyeliği yaptıktan sonra Londra’daki King’s College’da dört yıl süreyle fizik dersleri verdi. 1865’te profesörlüğü bırakarak İskoçya’nın güneyindeki malikânesine çekildi ve elektromagnetizma üzerine araştırmalarını sürdürdü. 1871’de Cambridge Üniversitesi’ne dönerek günümüzde Cavendish Laboratuvarı adıyla bilinen ünlü fizik laboratuvannı kurdu ve yönetti. Kanserden öldüğü zaman 48 yaşındaydı.

    Derin bir matematik bilgisi ve özgün düşünceleri olan Maxwell’e göre matematik bilgisi olmadan hiçbir bilimsel ilerleme gerçekleşemezdi. Renkler, renkkörlüğü, gazların özellikleri ve etkileri üstüne birçok önemli çalışmalar yapan Maxwell, fotoğrafçılık ve astronomiyle de ilgilendi. İlk renkli fotoğrafı çekti; Satürn halkalarının sayısız küçük parçacıktan oluştuğunu matematiksel olarak ortaya koydu. Ama en büyük başarısı, ışık ve öbür elektromagnetik dalgalar üstüne yaptığı çalışmalarıdır. 1873’te yayımladığı Treatise on Electricity and Magnetism (“Elektrik ve Magnetizma Üzerine İnceleme”) adlı kitabıyla o zamana kadar bilinen elektrik ve magnetizma yasalarını matematiksel bir yapı içinde birleştirerek elektromagnetizma kuramını ortaya koydu ve ışığın bir elektromagnetik dalga olduğunu kanıtladı. Elektromagnetik dalga türleri arasındaki farkın dalga boyu ya da bir başka deyişle art arda iki dalga tepesi arasındaki uzaklık farkından kaynaklandığını ortaya koydu. Maxwell buna dayanarak, görülebilen ışıkların en uzun dalga boylusundan daha uzun ve en kısa dalga boylusundan daha kısa dalga boylu olan, ışık hızında yol alan ve yansıma gibi bazı ışık özellikleri gösteren elektromagnetik dalgalarının varlığını ileri sürdü. Maxwell’in ölümünden 8 yıl sonra Alman bilim adamı Heinrich Rudolf Hertz görülebilen ışıktan daha uzun dalga boylu elektromagnetik dalgaları elde etti. Radyo dalgaları da denen bu dalgalar radyo sinyallerinin iletilmesinde kullanıldı. Işığın dalga boyundan daha küçük dalga boylu olan X ışınları ve gamma ışınları gibi elektromagnetik dalgalar daha sonra keşfedildi.

    Maxwell, elektriksel ve magnetik alanların oluşumunun; aralarındaki ilişkinin yasalarını ortaya koyan dört denklem buldu. Günümüzde termodinamik konusunda yazılmış her ders kitabında bulunan bu denklemler Maxwell denklemleri adıyla bilinir.

James Clerk Maxwell Resimleri