John Duns Scotus
John Duns Scotus, İskoç filozofu ve din bilimcisi (Maxton, İskoçya 1266'ya d.-Köln 1308). Oxford, Cambridge ve Paris'te felsefe dersleri veren John Duns Scotus, Aristoteles felsefesini benimsemekle birlikte Aristoteles'in Arap yorumcularına (İbni Rüşt, vb.) ve Aquinolu Tommaso'nun felsefesine karşı çıktı. Temeli augustinusçuluğa dayanan ve tommasoculuğa karşı çıkan öğretisinde, felsefe yönünden doğruluğu kanıtlanabilen bilginin inançla sınırlanmasını savundu. Metafiziğin, tanrının gerçek özünü tümüyle açıklayamayacağını, özgürlüğü belirli ölçüde onaylanan istemin (iradenin) zihinsel bilgiden önce geldiğini, en yetkin iyi ile ilişkileri düzenleyenin de istem olduğunu, dolayısıyla istemin mutluluğun ilkesi olduğunu ileri sürdü. Özün ancak "haecceitas" (kendilik) adını verdiği biçim aracılığıyla bireye (varlığa) dönüştüğünü, "haecceitas"ın bütün varlıklarda ortak olduğunu savundu.
Başlıca yapıtları: De Primo Principio (İlk İlke Üstüne), Quaestiones in Metaphysicam (Metafizik Sorunları), Liber Sententiarum (Hikmetler Kitabı).