Kızılhaç
Kızılhaç, savaş kurbanlarına yardım etmek amacıyla kurulmuş bir örgüttür. Adını beyaz bayrağının üzerindeki kızıl haçtan alır. Bugün Kızılhaç’ın savaşta olduğu kadar barışta da ırk, renk ve inanç ayrımı gözetmeden, dünyanın her yanında acı çeken insanlara yardım için çalışan 100 milyonun üstünde üyesi vardır. Türkiye’de ve öteki Müslüman ülkelerde aynı görevi Kızılay, İran’da ise Kızıl Aslan yapar.
Ortaçağ Avrupa’sında hasta ve yaralı askerlere yardım edecek bir örgüt yoktu. Bakım ve tedavi olanağı yalnızca manastırlarda vardı. Savaş sırasında ise ilkel düzeyde sağlık hizmeti verilebiliyor, hastaneler düşman saldırılarına karşı korunamıyor ve doktorların yanı sıra hastalar da acımasızca öldürülüyordu.
Kızılhaç’ı kurma düşüncesini ortaya atan Cenevreli Henri Dunant’dır. 1859’daki Fransa- Piemonte Savaşı’na tanık olan Dunant, Solferino Savaşı sırasında gönüllüleri örgütleyerek yaralılara acil yardım sağladı. Bu konuda ilk çekirdek örgüt, içinde Dunant’ın da yer aldığı Beşler Komitesi’dir. Bu komite Cenevre Sözleşmesinin ön hazırlığını yaptı.
1864’te, Uluslararası Cenevre Sözleşmesi’ni imzalayan 12 hükümet, savaşta hasta ve yaralı askerlere hangi ulustan olursa olsun saygı gösterilmesini ve bakılmasını, onlara bakan sağlık görevlilerinin, barındıkları binaların, gereksindikleri donanımın ve ulaşım araçlarının korunmasını kabul etti. 1907’de de savaş tutsaklarının haklarıyla ilgili yeni düzenlemeler yapıldı.
Cenevre’deki uluslararası komite, bir süre sonra, Uluslararası Kızılhaç Komitesi adıyla resmen tanındı. Komitedeki üye sayısı tümü de İsviçreli 25 kişiyle sınırlıdır. Üyelerin İsviçreli olması koşulu, İsviçre’nin hiçbir savaşa katılmayışından kaynaklanmaktadır.
I. Dünya Savaşı sırasında binlerce gönüllü Kızılhaç görevlisi çalıştı. Tutsaklara yardım paketleri gönderildi, kayıpların bulunması için çalışmalar yapıldı. Uluslararası Komite, Cenevre’de savaş tutsaklarının sorunlarıyla ilgilenen ve tutsaklarla aileleri arasında haberleşmeyi sağlayan merkezi bir örgüt kurdu.
1919’da kurulan Kızılhaç Dernekleri Birliği’ne bugün 111 ülke üyedir. Birlik sel baskını, açlık, deprem ya da kasırga gibi doğal yıkımlarda araç gereç ve para yardımı yapan bir organ durumundadır.
İki dünya savaşı arasında, savaş tutsaklarının hakları ve onları tutsak eden ülkelerin uyması gereken kurallarla ilgili üçüncü bir sözleşme imzalandı. Kızılhaç, II. Dünya Savaşı’nda I. Dünya Savaşı’nda yaptığı görevlere ek olarak, göçmenler ve hava akınlarında yaralanan sivillerle de ilgilendi.
