Kriket
Kriket, İngiltere’de ve eskiden İngiltere’nin sömürgesi olan Avustralya, Yeni Zelanda, Hindistan ve Pakistan gibi ülkelerde yaygın olan bir oyundur. 11 kişilik iki takım arasında top ve sopayla oynanır.
Kriket topu mantardan yapılır ve kırmızı deriyle kaplıdır. Tahtadan yapılan 1,1 kg ağırlığındaki uzun saplı kriket sopasının bir yüzü düz, bir yüzü yuvarlaktır. Kriket düz, çim bir alanda oynanır. Alanın ortasında pitch adı verilen, 20 metre uzunluğunda, 3 metre genişliğinde bir bölüm vardır. Her iki ucundaki iki yuvarlama çizgisinin ortasında, yan yana dikilmiş 70 cm boyunda üç çubuktan oluşan kaleler (wicket) bulunur. Kalelerin üzerine, çarpmayla düşebilecek biçimde ikişer ufak çubuk (bail) konur. Yuvarlama çizgilerinin 1,2 metre önünde vuruş çizgileri vardır.
Oyun altı atışlık serilerden oluşan iki devrede oynanır. Birinci devrede kalelere top atan takım, ikinci devrede kaleleri savunur. Oyun başlarken, kaleleri savunacak olan takımın iki vurucusu her iki kalede yerlerini alır. Takımın öbür oyuncuları, vurucular oyundan çıkınca onların yerini almak üzere hazır bekler. Rakip takımdan bir top yuvarlayıcı, kaleye topu yuvarlar. Öbür oyuncular kaleyi savunan vurucunun vurduğu topu tutup kaleye atmak için alana yayılır. Altı atışlık her seri sonunda top yuvarlayıcı ve topun atıldığı kale değişir. Top yuvarlayıcı attığı topla kaledeki çubukları düşürüp, kaleyi savunan vurucuyu oyundan çıkarmaya çalışır. Vurucu, kaleye atılan topa sopayla vurarak kaleyi korur. Vurulan top uzaklaşırken, vurucular sayı kazanmak için kaleler arasında koşarak gidip gelirler. Her gidiş takıma bir sayı kazandırır. Vurulan top oyun alanı dışına çıkarsa altı sayı kazanılır.
Top yuvarlayan takımın alan savunma oyuncuları, vurucunun uzaklaştırdığı topu tutup kaleye atarak vurucuları oyundan çıkarmaya çalışır. Yuvarlanan topun kaledeki çubukları düşürmesi, alan savunma oyuncularından birinin vurulan topu tutması, vurucular kaleler arasında koşarken topun kaleye atılıp çubukları düşürmesi, vurucunun topa elle dokunması gibi durumlarda vurucu oyundan çıkar ve takımından başka bir oyuncu vurucu olur. 11 oyuncudan 10’u oyundan çıkınca devre tamamlanır.
13. yüzyılda İngiltere’de oynanmaya başladığı sanılan kriketin kesin kuralları 1744’te belirlenmiştir. 1800’lerde Londra’da çok yaygınlaşan kriket, 19. yüzyılın ikinci yarısında Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda gibi ülkelerde de yaygınlaştı. Kriket karşılaşmalarının denetimini İngiltere’deki Marylebone Kriket Kulübü yürütür.
