Muson
Muson, yazın denizden karaya, kışın ise karadan denize doğru, düzenli olarak esen mevsimlik rüzgâr sistemidir. En çok Hindistan ve Çin’de etkili olan bu rüzgârlar, ayrıca bütün Güneydoğu Asya’da, Avustralya’nın kuzeyinde, Batı Afrika’da ve Orta Amerika’nın Büyük Okyanus kıyıları boyunca gözlenir. Musonlar genellikle, muson yağmurları denen yoğun yağışları da birlikte getirir.
Sıcak yaz mevsiminde tropik topraklar üzerindeki hava çok ısınır. Isınan hava genleşir (hacmi artar) ve bölgedeki hava basıncı düşer. Karalara göre serin olan denizlerin üzerindeki hava basıncı ise daha yüksektir. Buradaki hava, karalar üzerindeki alçak basınç alanına doğru akınca musonlar başlar. Bombay yakınlarında, güneybatı rüzgârı kıyılar boyunca birdenbire esmeye başladığında, Hindistan’da musonların “patladığı” söylenir. Hint Okyanusu’nun nemiyle yüklü olan bu rüzgârlar ülkenin büyük bölümüne yağış getirir.
Kışın, karalar üzerinde serinleyen hava, yüksek basınç bölgeleri oluşturduğunda, karadan denize doğru kuru rüzgârlar eser. Nem taşımayan bu rüzgârlar, yağmur getirmez ve Bombay beş ay boyunca çok az yağış alır. Muson rüzgârlarını alan öbür ülkelerde iki mevsim arasındaki yağış farklılığı Hindistan’daki kadar fazla değildir. Musonların etkisinde kalan karalar, dünyanın en fazla yağış alan bölgeleridir. Bütün bu ülkelerde ırmakların taşmasına neden olan .yoğun yaz yağmurları yağar. Ama bazen yağmurlar gecikir ya da az yağarsa kuraklık başlar ve pirinç gibi bazı ürünler zarar görür.
