Oriks
Oriks adıyla tanınan iri antiloplar, çöllerde ve kurak düzlüklerde sürüler halinde yaşayan üç türden oluşur.
Açık renk üzerine koyu lekeli güzel postları çalılık, kayalık ve kumlarla kaplı doğal yaşama ortamlarında ayırt edilmelerini güçleştirir. Çalılar, otlar ve yumrulu bitkiler başlıca besinlerini oluşturur. Erkek ve dişiler uzun boynuzlarını, kendilerini pars ve aslan gibi doğal düşmanlarına karşı savunmak için kullanır. Boynuzlar üreme mevsiminde güç gösterisinde bulunmaya da yarar.
Güney ve Doğu Afrika’da yaşayan bayağı oriksin (Oryx gazella) postu boza yakın açık kahverengi, yüzü ve bacakları koyu lekelidir. Gövdesinin alt yanı boyunca, kalınlığı değişen bir koyu kuşak bulunur. Öbür iki tür çok ender rastlanan hayvanlardır. Kuzey Afrika oriksi (Oryx dammah) doğal olarak yalnız Çad ve Nijer’de varlığını sürdürmektedir. Yöre halklarının derisi ve eti, yabancıların da zevk için avladığı bu hayvanlar yok olmanın eşiğine gelmiştir.
Yapay çevre koşulları ve özel bakım altında üreyebilmesi Kuzey Afrika oriksini yok olmaktan kurtarmıştır. Bu yolla yetiştirilen 10 oriks 1985’in sonlarına doğru Tunus’ta, eskiden yaşadıkları bir ulusal parka bırakılmıştır.
Arabistan oriksinin (Oryx Leucoryx) başına gelenler daha da hüzün vericidir. Kendi hallerine bırakıldığında tümüyle yok olacakları anlaşılan bu hayvanların anayurtlarındaki son örnekleri 1960’ların başında toplanarak bakım altında üretilmeye başlanmıştır. 1984’ün sonunda, tutsak olarak yaşayan sürülerdeki 239 Arabistan oriksinin 44’ü Umman’a, 75’i Suudi Arabistan’a götürülmüştür. Bakım altındaki orikslerin çoğu ABD’nin California eyaletindeki San Diego Hayvanat Bahçesi’nde üretilmiştir.
