Ren Geyiği
Ren Geyiği, Kuzey Kutup Bölgesi’nin en tanınmış iri yapılı hayvanlarından biridir. Genellikle tek bir tür (Rangifer tarandus) altında toplanan bu çifttoynaklı memeliler günümüzde İskandinavya ve Kuzey Kutbu’na en yakın ada gruplarından biri olan Spitzberg’den (Svalbard) Doğu Sibirya’ya kadar uzanan bölgede, ayrıca Kuzey Amerika’nın kuzey kesimlerinde yaşar. Ama tarih öncesi çağlarda bu hayvanların Avrupa’da yaygın biçimde bulunduğu, İskoçya’nın kuzeyinde 12.
yüzyıla kadar varlığını sürdürebildiği bilinmektedir. Kuzey Amerika’dakiler dışında, ren geyikleri bazı yörelerde evcilleştirilmiştir.
Geyikler arasında yalnız ren geyiklerinin hem erkeği, hem de dişisinde gelişmiş boynuzlar vardır. Boynuzlar yayvan, kalın ve çok dallıdır. Omuz yükseklikleri 0,7-1,4 metre arasında değişirken ağırlıkları 300 kilogramı bulabilir. Ren geyiğinin kalın postunda iki kıl tipi ayırt edilir. Bunlardan dış örtü tüyleri kaba ve uzun, ısı yalıtımı sağlayan iç örtü tüyleri ince, sık ve yünsüdür. Dış örtü tüylerinin rengi yazın koyu kahverengi ya da koyu boz, kışın açık kahverengi ya da açık bozdur. Ayrıca boynundan aşağıya doğru uzun ve beyazımsı kıllar sarkar. Yayvan toynakları karda ya da bataklık yerlerde dolaşmasını kolaylaştırır, Çok iyi yüzebilen bu hayvanların yazın ve kışın yaşadıkları yerler arasındaki göçleri ünlüdür.
Ren geyikleri yaz boyunca iç kesimlerdeki otlaklarda büyük sürüler halinde otlar, içlerinden bazı sürüler sonbaharda kıyılara inerek deniz yosunlarıyla beslenir. Kış geldiğinde yeniden geriye dönerek, karların vadilerdeki kadar derin olmadığı tepelik yerlere çıkar, buralarda toynaklarıyla karı temizleyerek ortaya çıkan likenleri yerler. Kuzey Amerika’daki ren geyikleri yiyecek bulmak amacıyla
genel olarak sonbaharda güneye, ilkbaharda kuzeye göç eder. Erkeklerin boynuzları yılın son ayında, dişilerinki ise bahar aylarında düşer. Üreme mevsimi sonbahara rastlar ve erkekler haremlerini korumak için kıyasıya dövüşürler.
Ren geyiği evcilleştirilmiş tek geyik türüdür. Norveç, İsveç ve Finlandiya’nın en kuzey bölgelerinde yaşayan Laponlar ile Sibirya’nın kuzeyinde yaşayan insanlar soğuğa atlardan ve sığırlardan çok daha dayanıklı olan bu geyikleri evcilleştirmişlerdir. Sütünü sağıp etini yemenin ve derisinden çadır, koşum takımları, bot ve başka giyecekler yapmanın yanı sıra, boynuz ve kemiklerinden de çeşitli aletler yaparlar. Ayrıca ren geyiklerini kızakları çekecek ve yük taşıyacak biçimde eğitmişlerdir. Kuzey Amerika’daki Eskimolar ise avladıkları ren geyiklerinin etinden ve derisinden yararlanırlar.
1986’da yüksek dozda radyasyon aldığı için çok sayıda ren geyiği öldürüldü. SSCB’nin Ukrayna bölgesindeki bir nükleer reaktörden yayılan radyoaktif maddelerle yüklü bulutlar rüzgârla Laponya’ya sürüklenmiş ve buralarda ren geyiklerinin beslendiği likenleri de etkilemişti.
