Tac Mahal
Tac Mahal, Hindistan’ın kuzeyinde, Agra kenti yakınlarında, Hint-Türk İmparatoru Şah Cihan’ın 1631’de ölen karısı Begüm Mümtaz Mahal (Ercümend Banu) için yaptırdığı büyük bir türbedir. 1666’da ölen Şah Cihan da burada gömülüdür.
Tac Mahal, Camna (Yamuna) Irmağı’nın güney kıyısında, yüksek duvarlarla çevrili geniş bir bahçenin içindedir. Türbeye giden yol kırmızı kumtaşıyla döşelidir. Servi ağaçları arasından geçen dört kanal türbenin önündeki büyük havuzda birleşir. Tac Mahal, biri kırmızı kumtaşından 1,30 metre yüksekliğinde, öteki beyaz mermerden 6 metre yüksekliğinde iki kaidenin üzerine oturtulmuştur. Üstteki kaidenin köşelerinde üçer şerefeli, dantel gibi işlenmiş dört minare yükselir. Minareler 39 metre yüksekliğindedir. Ortada yer alan, beyaz mermerden, sekizgen biçimli türbe dünyanın en büyük kubbelerinden biriyle örtülüdür. Soğan biçimli kubbenin üst kaideden yüksekliği 75 metredir. Çevresinde dört küçük kubbe daha vardır. Türbenin içinde, sekizgen planlı mekânın ortasında, Şah Cihan ile Mümtaz Mahal’ın 2 metre yüksekliğindeki lahitleri yer alır. Mezarları ise döşemenin altındaki mezar odasındadır. Türbenin iç duvarları yarı değerli taşlardan kakmalarla bezenmiştir. Çeşitli İslam ülkelerinden gelen mimarların katılımıyla gerçekleştirilen yapının baş mimarı, Anadolulu ya da Şirazlı olduğu sanılan Muhammed İsa Efendi’dir. Yapımına 1632’de başlanan türbe 20 bini aşkın işçinin çalışmasıyla yaklaşık 1650’de tamamlanmıştır. Yapıda çok sayıda yapı ustasından başka kakmacı ve hattat gibi sanatçılar da çalışmıştır. Tac Mahal Hint-Türk mimarlığının en güzel örneklerinden biridir.
