Yıldırım Bayezit
Yıldırım Bayezit, 4. Türk padişahı (1389-1402)
Lakabı: Yıldırım
Doğumu: 1360, Bursa
Babası: Murat I
Annesi: Gülçiçek Hatun
Padişah olan çocukları: Mehmet I
Ölümü: 8 Mart 1403, Akşehir
Gömüldüğü yer: Yıldırım türbesi, Bursa
Sadrazamları: Çandarlı Ali Paşa (1389-1402)
Türk padişahı (Bursa 1360-Akşehir 1403). Murat I ile Gülçiçek Hatun'un oğlu olan Yıldırım Bayezit, şehzadeliği sırasında Germiyanoğlu Şah Çelebi'nin kızıyla evlenerek Germiyan toprağının bir bölümünün yönetimini üstlendi. Kardeşi Savcı Bey'in ayaklanmasını bastırarak, öldürttü (1385). Babası Murat l'in Karamanoğlu Ali Bey'e karşı açtığı sefere katılarak, Konya Savaşı'nda Rumeİi askerini yönetti (bu savaştaki hızlı ve kesin davranışları sonucu "Yıldırım" lakabıyla anıldığı söylenir). Kardeşi Yakup Bey'le birlikte katıldığı, babasının yönetimindeki Kosova Meydan Savaşı'nın kazanılmasında önemli rol oynadı ve savaşta babasının şehit düşmesi üstüne, savaş alanında devlet ileri gelenleri tarafından padişah ilan edildi (1389). Kardeşi Yakup Bey'i boğdurtarak, cenazesini babasının cenazesiyle birlikte Bursa'ya gönderdi.
Yıldırım Bayezit'ın Hayatı
Anadolu'da Osmanlı Devleti'ne bağlı Candaroğulları, Germiyanoğulları, Saruhanoğulları, Menteşeoğulları, Aydın ve Hamitoğulları beyliklerinin, Karamanoğlu Ali Bey'in kışkırtmasıyla ve Yakup Bey'in öldürülmesini bahane ederek ayaklanmaları üstüne, önce Rumeli'yi güvenlik altına almayı uygun görüp, Kosova'da öldürülen Sırp Prensi Lazar'ın kızı Olivera'yla (Despina) evlendikten ve Rumeli'de sürekli bir Sırp gücünün Macar sınırında kalmasını sağladıktan sonra, Anadolu'ya geçti. Alaşehir'i alıp (1390), Aydın, Saruhanoğulları, Menteşeoğulları, Hamitoğulları ve Germiyanoğulları beyliklerini topraklarına kattı. Konya'yı kuşattıysa da, daha sonra Karamanoğlu Ali Bey ile barış yaparak, Çarşamba suyunun batısındaki toprakları aldı. Sinop dışında Candaroğulları topraklarını da ele geçirip, Amasya'yı aldı (1393). Bu arada Eflak Beyi'nin Macar Kralı Sigismund'la birleşerek Silistre'yi geri almayı denediğini haber alınca, Rumeli'ye geçip, bu girişimi engelledi. Yeniden Anadolu'ya dönmesiyle, bu kez Bulgar çarı ve Venediklilerin de Osmanlılar karşısında kurulmakta olan gizli ittifaka katılmaları üstüne, bu işi çözümlemekle Şehzade Süleyman Çelebi'yi görevlendirdi (Bulgarların başkenti Tırnova, ardından da Tesalya, Mora ve Venediklilerin elindeki Arnavutluk toprakları ele geçirildi). İstanbul'u kuşatıp (1394, kuşatma yedi yıl sürdükten sonra kaldırıldı), 1395'te Macaristan'a düzenlediği seferde birçok kaleyi ele geçirdi. Bu sürekli fetihlerin Avrupa'da bir Haçlı seferi düzenlenmesine yol açması üstüne, Macar Kralı Sigismund yönetimindeki Haçlı ordusunu 25 Eylül 1396'da Niğbolu'da bozguna uğrattı. 1397'de Evrenos Bey'in Argos ve Atina'yı ele geçirmesinden sonra, yeniden Anadolu'ya geçerek, Karamanoğulları beyini Akçay'da yenip, öldürttü ve topraklarını Osmanlı topraklarına kattı. Canik bölgesini, Kadı Burhanettin'in topraklarını, Mısır Memluklarına bağlı Elbistan, Malatya, Besni ve Divriği'yi aldı. Toprakları ellerinden alınan beylerin sığındıkları Timur'un Anadolu'ya girmesi üstüne, Timur'la Ankara yakınlarındaki Çubuk ovasında yaptığı savaşta (28 Temmuz 1492) yenilerek, tutsak düştü ve 8 Mart 1403'te Akşehir'de öldü (yüzüğünün taşı altında gizli zehiri içerek kendini öldürdüğü söylenir).
Döneminden kalma kitabe ve vakfiyelerde, adının önünde "Sultan", sonunda da "Han" unvanlarına rastlanan Yıldırım Bayezit, Bursa'da dergah, imaret, medrese, han, köprü, darüşşifa ve zaviyelerin yanı sıra, Ulucami'yi yaptırmıştır.