Barok müzik
Barok müzik, Avrupa'da genel çizgileriyle 1600-1750 arasındaki dönemde bestelenen müziği belirten terim. İtalya daki ilk opera denemeleriyle başlayan ve yapıtları çağın kontrapunto üslubunun doruğunu oluşturan Johann Sebastian Bach'ın ölümüyle sona eren barok müzik, gerek zaman açısından, gerek belirgin ulusal üsluplar açısından çeşitli bölümlere ayırılabilir.
Egemen üslubun zarifliği ve basitliği vurguladıgı bir dönem olan XVIII. yy. sonunda, müzik yazarları, barok terimini doğal olmayan aşırı süslemelerle çarpıtılmış gibi gördükleri daha eski müziği betimlemek için aşağılayıcı bir anlamda kullanmaya başladılar. Resim, heykel ve mimarlıkta da başlangıçta aynı küçültücü anlamı taşıyan sözcük, Rönesans sonrasındaki dönem kuyumculuğunda düzensiz tuhaf biçimli inciler, taşlar, vb. için kullanılıyordu.
XVI. yy. sonunda, İtalyan bestecileri, müziğin şiir tarafından dile getirilen duyguların yoğunluğunu yansıttığı çok sesli madrigali kusursuzlaştırdılar. Barok müziğin bu ilk dönemine Claudio Monteverdi damgasını vurdu; operalarıyla ve madrigal kitaplarıyla, barok müziğin bu döneminin en önemli örneklerini ortaya koydu.
Eski İtalyan kantatı da, genellikle din dışı olan öykünün bir solo şarkıcı tarafından recitativolar ve aryalar yoluyla anlatıldığı bir biçimdi. 150 yıllık bir süre boyunca bu biçim Avrupa'nın her yanına yayıldı; özellikle birkaç şarkıcıyı ve koroyu içeren yapıtlara ulaşan bir evrim gösterdiği Almanya'da çok büyük bir değişiklik geçirdi: Barok çağın sonunda Bach, kutsal ezgilerin birleştirici bir rol oynadığı, çoğunlukla büyük korolar tarafından seslendirilen kantatlar besteliyordu.
Dinsel bir tema üstüne genişletilmiş dramatik bir yapıt olan, kökleri eski Roma'ya dayanan oratoryo, Alman-İngiliz bestecisi Georg Friedrich Haendel'in çalışmalarıyla Avrupa'nın her yanına yayıldı: Haendel, oratoryaların başyapıtı sayılan Messiah'ı İngiltere'de besteledi.
Barok dönemde ortaya çıkan önemli bir tür de, sonat oldu. Motet ya da kantat gibi sonat da, Domenico Scarlatti'nin klavyeli çalgılar için sonatlarında görüldüğü gibi, tek-ölçülü iki ya da üç bölümlük bir biçimden gelişerek, Bach'ın bestelediği sonatlar gibi çok ölçülü biçimlere ulaştı. İlk sonatlar solo çalgılar ya da küçük topluluklar için bestelendi. XVII. yy. sonlarına doğru, orta barok dönemi yerini geç barok dönemine bırakırken, en güzel örneklerini Bach'ın ve Antonio Vivaldi'nin verdikleri konçerto türü doğdu.