Basklar
Basklar, Bask Ülkesi'nde yaşayan halk. Bask Ülkesi, Pirene dağlarının doğu kesiminde, İspanya'nın dört ilini (Guipuz coa, Vizcaya, Alava, Navarra) ve Fransa'nın Pyrénées Atlantiques yönetim bölgesini içine alır. İspanyolların "Vascos", Fransızların "Basques" diye adlandırdıkları Basklar, kendilerine Bask dilinde Euskaldunak, ülkelerine de Euskadiderler. Bask dilini konuşanların sayısı İspanya'da 890 000,Fransa'da 80 000 dolayındadır;ama her iki ülkede de "Bask" olduklarını söyleyenlerin sayısı, Bask dilini konuşanlardan çok daha fazladır.
Baskların kökeni henüz aydınlatılmamıştır. Dilleri, hiçbir Hint-Avrupa diline benzemez. Tip olarak Fransız ve İspanyol komşularına benzemelerine karşın Basklar, Avrupa'da en düşük B grubu ve en yüksek O grubu ve Rh negatif grubu kan taşıyan halktır. Aşağı yukarı tümü koyu katoliktir ve özgün folklorları, oyunları, müzikleri, akrobatik danslarıyla ünlüdürler.
Geleneksel olarak son derece bağımsız, çiftçi ve balıkçı bir halk olan Basklar, Orta Çağ'dan bu yana, tekne yapımcılıklarıyla ve balıkçılıktaki ustalıklarıyla ün salmışlardır. Özgün yerleşme biçimleri birbirine uzak çiftlikler halindedir; ama yakın dönemde, bölgede ticaret ve sanayinin gelişmesiyle, yerleşme oldukça yoğunlaşmıştır.
XIX. yy'dan başlayarak çok sayıda Bask, Kuzey Amerika ve Güney Amerika'ya göç etmiştir. Bu göçün başlıca nedenleri siyasal koşulların ağırlığı (Baskların çoğu Franco rejimine karşı çıktıklarından, gördükleri baskılar sonucu bir bölümü göçmek zorunda kalmıştır) ve veraset sistemidir; Aile mallan büyük oğula kaldığından, küçük oğullar, genellikle kıyı bölgelerinde işçilik ya da balıkçılık yapmak zorunda kalmış, bir bölümü de Yeni Dünya'ya göç etmiştir.
Dağlık anayurtlarında öbür halklarla uzun süre ilişkisiz yaşayan Basklar, 1700 yıllarına kadar Roma, Germen ve Arap akınlarına başarıyla direnmişler, özerkliklerini Fransa'da Fransız Devrimi'nin (1789) ardından, Ispanya'da da 1850 yılları başında yitirmişlerdir. XIX. yy'da ortaya çıkan ayrılıkçı Bask hareketi, 1959'dan sonra ETA (Bask dilinde "Bask ülkesi ve Özgürlük" anlamına gelir) adlı ayrılıkçı militan örgüt tarafından yürütülmüş, Ispanya basklarına 1980'de özerklik tanınmasına karşın, ETA'nın şiddet eylemleri sürmüştür. Ama örgüt 1980 yılları sonunda halkın desteğini büyük ölçüde yitirmiş, Bask ayrılıkçılarının temsilcileri, Ekim 1990'daki yerel seçimlerde oyların ancak % 16'sını alabilmişlerdir.