Bela Bartok
Bela Bartok, Macar bestecisi (Nagyszentmiklos [günümüzde Romanya'da Sannicolaud Mare] 1881-New York 1945). Babası ölünce (1889) annesiyle Bratislava'ya giden Bela Bartok, Ladislas Erkel'den piyano ve beste dersleri aldı. Arkadaşı Erno Dohnanyi'nin etkisiyle, Wagner, Strauss, Brahms gibi Alman ustalarının yapıtlarına eğilip, 1898'de Budapeşte Müzik Akademisi'ne girdi. 1905'te Paris'e giderek, uluslararası Rubinstein beste ve piyano yarışmasına katıldı. Debussy'nin yapıtlarına hayran kalıp, ülkesine dönünce halk şarkılarına eğilerek, Kodaly'yle birlikte halk şarkılarını bilimsel açıdan ve müzik açısından inceledi (1906'da Kodaly'yle, yeniden düzenledikleri 20 halk şarkısını kapsayan bir derleme yayınladılar). 1907'de Budapeşte Müzik Akademisi'nde müzik öğretmenliğine atanıp, 1918'de Budapeşte Ulusal Tiyatrosu'nda Mavi Sakal adlı operasını sahneletti. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra ününü yurt dışında da duyurmaya başlayıp, 1924'te Romen ve Macar halk şarkılarından derlemeler yayınladı. 1926'da Harika Mandarin adlı balesini ve çeşitli piyano parçalarını yazıp, 1927'de ABD ve Rusya'da konserler verdi. 1936'da Ankara halkevinin çağrılısı olarak Türkiye'ye gelip, müzik üstüne üç konferans verdi. Adana'nın bazı köylerinden 90'a yakın türkü derledi. 1946'da, Nazizme karşı olduğu için ABD'ye göçüp, ömrünün son yıllarını parasal sıkıntı içinde geçirdi.
Başlıca yapıtları: Orkestra için iki süit; yedi Romen Dansı; yaylı çalgılar için Divertimento; orkestra için konçerto, üç piyano konçertosu, bir keman konçertosu, bir alto konçertosu, piyano için sonatlar, dört kuator, Mikrokosmos, Süit No 2, piyano için üç süit (op. 18), orkestra ve keman için 1 portre, erkek korosu için Sircules Şarkıları, beşi orkestra için 10 Macar Halk Şarkısı, tenor, bariton, koro ve orkestra için Cantata Profana, kadın ve çocuk koroları için 27 koro parçası.
Not: Macar bestecisi Bela Bartok, halk, müziğinin ritim ve ezgi özelliklerini geleneksel klasik biçimlerle birleştirerek, kişisel bir besteleme üslubu yaratmıştır.
