Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Briç

  • Okunma : 1121

Briç52 kâğıtlık iskambil destesiyle oynanan, whist'ten türemiş oyun. Birkaç değişik biçimi olmasına karşın, en yaygın türü kontrat briçidir. Hangi türü oynanırsa oynansın, briç her elin oynanmasında, gerek deklare evresinde, gerek oynama evresinde yüksek yetenek gerektirmektedir.

Deklare ve oyun: Briç dört kişiyle oynanır. İkişer ikişer ortak olan oyuncular, masaya eşler karşı karşıya gelecek biçimde otururlar. Her oyuncu dört ana yönle adlandırılır: Kuzey, güney, doğu ve batı. Her ortak grubu için puan tutulur.

13 kâğıt dağıtıldıktan sonra, her oyuncu kendi elinin değerini hesaplar. Her renkteki kâğıt dizisi, değer bakımından astan İkiliye doğru sıralanır. Puan sayımı as için 4, rua (papaz) için 3, dam (kız) için 2 ve vale (oğlan) için 1 puandır. Böylece 1 destede-dağılım puanları-dışında-toplam 40 puan vardır. Genellikle ortaklığın kontrat yapabilmesi için en az 20 puana gereklidir. Kontrat, ortaklardan birinin son deklarede söylediği sayınım üzerine altı el (bir el, 4 oyuncunun birer kâğıt vermesi sonucu ortaya çıkan dört kâğıtlık bloktur) daha eklenmesiyle çıkacak sayı kadar el alınarak gerçekleştirilir. Söz gelimi, son deklare 4 körse, deklare eden takım kontratı yapabilmek için 6+4=10 el kazanması gerekir. Kontrat yapılmazsa, ceza olarak karşı takıma sayı yazılır; kontratla belirlenenden çok el alınırsa, fazladan sayı kazanılır.

Bazen savunmadaki ortaklar kontr diyebilir, yani kontratı başarısızlığa uğratacaklarını belirtirler. Eğer başarırlarsa, deklareyi yapan aleyhine daha çok ceza sayısı yazılır. Başaramazlarsa, deklare eden takım daha çok sayı kazanır.

Deklare yaparken oyuncu, gerçek puanlarını hesaplarken, kâğıt dağılımına dayalı aşağıdaki puanları da hesaba katar: Herhangi bir renkten hiç kâğıt olmaması halinde 3 puan, singleton (yani bir renkten bir kâğıt) için iki puan ve doubleton (bir renkten 2 kâğıt) için 1 puan.

Deklare, önce kâğıdı dağıtandan başlamak üzere saat yelkovanı yönünde sırayla yapılır. Oyunu yükseltmek ya da deklare yapmak istemeyen oyuncu pas der. Kâğıtların aşağıdan yukarıya sıralaması şöyledir. Trefil (sinek), karo, kör (kupa), pik (maça). Bir oyuncu, bir öncekinden daha yüksek ya da aynı sayıda ama daha yüksek bir renkten deklare yapmak zorundadır. Buna göre 1 pik 1 körden daha yüksektir, iki ya daha fazla kör bir pikten daha yüksektir. Bir deklareden sonra üç tane pas söylenirse, deklarasyon kapanır ve son söylenen kâğıt koz haline gelir. Bu kuralın işlemediği tek durum, son deklarenin sanzatu (ya da kozsuz) olmasıdır. Sanzatu oynandığında her el ortaya atılan kâğıtların en yükseğiyle kazanılır. Oyun, kontratın yapıldığı kozu ilk deklare eden oyuncu tarafından oynanır. Deklaranın (yani deklare yapan oyuncu) ortağı kâğıtlarını masaya açık olarak yayar. Buna «yer» (ya da mor) denir.

Oyunun amacı "el" kazanmaktır. Deklarasyon tamamlandığında, deklaranın solundaki oyuncu açılışı yapar (ilk kâğıdı oynar), daha sonra deklaran yerden bir kâğıt oynar ve sırasıyla oyun tamamlanır. Her oyuncu, oynanan renkten elinde varsa oynamak zorundadır; ama elinde o renkten kâğıt yoksa, istediği herhangi bir kâğıdı oynayabilir. Kozun, dört oyuncu arasında düzensiz olarak dağılması, -bazen bu deklaran olmazsa da- bir takıma yarar. Eli kazanan oyuncu, bir sonraki elin ilk kâğıdını oynar. Oyun 13 el tamamlanıncaya kadar sürer.