Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Bülent Ecevit

  • Okunma : 677

Bülent Ecevit, Türk siyasetçisi (İstanbul 1925). Robert Kolej'i bitirip (1944), Londra basın ataşeliğinde kâtiplik yapan Bülent Ecevit, çeşitli gazetelerde çalıştı. Burslu olarak ABD'de Harvard üniversitesi'nde bir yıl incelemelerde bulunup (1957), aynı yıl CHP'den milletvekili seçildi. Kurucu Meclis'te üyelik (1961), CHP'nin koalisyon hükümetinde Çalışma bakanlığı yapıp (1961-1965), CHPgenel sekreterliğine getirildi (1966). "Ortanın solu" görüşü ağırlık kazanınca parti içindeki etkisi artıp, 12 Mart Muhtırası'na karşı tavır aldı ve İnönü muhtırayı destekler bir tutumu benimseyince (1971), genel sekreterlikten istifa etti. Kurultay tarafından yeniden genel sekreter seçilmesi üstüne İnönü'nün, önce genel başkanlıktan, sonra partiden istifa etmesinden sonra toplanan olağanüstü kurultayda, genel başkanlığa getirildi (1971). 1973 seçimlerinde, CHP en çok milletvekili çıkaran parti olunca, uzun koalisyon pazarlıklarından ve partilerüstü bir hükümet döneminden sonra, CHP-MSP koalisyon hükümetini kurup (Şubat 1974), başbakanlığı üstlendi. ABD'nin baskısı yüzünden yasaklanan haşhaş ekimine yeniden izin verip, Ege denizinde petrol araştırmalarını başlattı,jCumhuriyet'in|50.,yılı nedeniyle bir genel af çıkardı. Kıbrıs'ta giderek artan bunalıma son vermek, Kıbrıs Türklerini yokolmaktan kurtarmak için, bütün barışçı yolları denedikten sonra, "Kıbrıs Barış Harekâtının başlatılması kararını aldı (Temmuz 1974). Erbakan ile arasında başgösteren ve gün geçtikçe artan anlaşmazlık nedeniyle başbakanlıktan istifa edip (Eylül 1974), Türkiye'nin içinde bulunduğu koşullar bakımından hemen seçime gidilmesini önerdi (ama öbür partiler bu görüşü benimsemediler ve AP, CGP, MSP, MHP birleşerek "Milliyetçi Cephe" hükümetini kurdular). Muhalefette kaldığı sürece barışçı tutumuyla halkın desteğini ve CHP üstü bir kişilik kazanıp, MC hükümetindeki anlaşmazlıkların iyice belirginleşmesi nedeniyle AP'nin de erken seçime razı olması sayesinde 5 Haziran 1977'de yapılan seçimlerde, CHP meclisteki milletvekili sayısını 189'dan 213'e çıkarınca, meclistek er güçlü partinin başkanı olarak hükümeti kurmakla görevlendirildi. AP, MHP ve MSP'nin muhalefetine karşın, bir azınlık hükümeti kurmaya çalıştıysa da, güven ovu alamayarak istifa etti (3 Temmuz). Süleyman Demire başkanlığında kurulan ikinci MC hükümetine karşı duyulan hoşnutsuzluk AP'den 10 milletvekilinin istifasına yol açınca, azınlıkta kalan ikinci MC hükümetinin yapılan güven oylaması sonucunda düşürülmesinin ardından (31 Aralık 1977), hükümeti kurmakla görevlendirildi: CGP, DP ve AP'den ayrılan 9 bağımsızın katıldığı bir koalisyon hükümeti kurdu ve güvenoyu aldı (17 Ocak

1978). Ama 1979 Ekimi'nde yapılan ara seçimlerde CHP'nin büyük oy yitirmesi üstüne istifa etti. 12 Eylül'de Süleyman Demirel'le birlikte Hamzakoy'da gözaltına alınıp. 1982'de dış basına demeçlerinden ötürü iki kez tutuklandı. Öbür siyasal önderler gibi on yıl süreyle siyasetle uğraşması yasaklanınca, kurulan DSP'nin başkanlığını eşi Rahşan Ecevit üstlendi. Yasakların 1987'de yapılan referandumla kalkmasından sonra, Kasım 1987'deki seçimlerde adaylığını koydu; ama seçilemedi. Bunun üstüne siyasetten çekildiğini açıkladıysa da. Ocak 1989'da yeniden DSP genel başkanlığını üstlendi. Ekim 1991 'deki seçimlerde milletvekili seçilip. CHP'nin yeniden kuruluş çalışmaları sırasında (1992), görüşleri kabul edilmezse görev almayacağını açidadı ve vapılan kurultaya katılmadı.

Edebiyatla da uğraşan Bülent Ecevit, şiirler (Şiirler, 1976; Umut Yık, 1977) yazmış, Tagor ve Eliot'tan çeviriler yapmış, kuramsal kitaplar yazmış (Ortanın Solu, 1966; Bu Düzen Değişmelidir, 1968; Atatürk ve Devrimcilik, 1970), Milin et gazetesi adına Bağdat'ta Saddam Hüseyin'le yaptığı röportajla, İstanbul Gazeteciler Cemiyeti Röportaj Başarı Ödülü nü (1990) almıştır.