Cura

• Okunma : 355

Türk halk çalgılarından biridir ve yapımı bakımından bağlama ailesinin en küçüğüdür. Boyu 55-60 cm arasındadır. Curalar genellikle altı, beş, dört ya da üç telli olur. Bunlardan başka altteli “la” , üst teli “re” sesi veren iki telli curalar da vardır. Tekne derinlikleri ile göğüs genişlikleri 15 cm dolayında olan curaların sap uzunlukları 40 cm kadardır. Sapın ucunda burgu denen akort anahtarları bulunur. Dört telli olanlarda üstteki tel ahenk telidir. Öbür teller üstteki bu ahenk telinin sesine ayarlanır. Sapları kısa olduğu için perde sayıları azdır.

    Curanın gövdesi sukabağı biçimindedir. Gövde genellikle ardıç, söğüt ya da dut ağacından yapılır. Dut ağacından yapılan curalar daha iyi ses vermeleri, sağlamlıkları ve güzel görünümleri nedeniyle daha değerlidir. Cura yapılacak ağaç uygun büyüklükte ise sap ve gövde aynı ağaçtan, tek parça olarak yontulur.

    Cura genellikle tek başına çalınmaz. Bağlamanın bir oktav tizine ayarlanan sesiyle öbür sazların içinde belirginleşerek ezgiye hareket ve renk katar. Özellikle oyun havalarının kıvrak ve hareketli çalmış biçimine uygun bir çalgıdır. Mızrapla çalındığı gibi tellere parmakla vurularak da çalınır.

    Curalar büyüklüklerine göre değişik adlar alır. Curadan biraz büyük olanlara “cura bağlama” denir. Cura bağlamaların tekne derinliği 19 santimetredir; sap uzunluğu 44 cm, göğüs uzunluğu 32 cm olmak üzere boyu 76 santimetreye ulaşır. Sesi curadan daha kalın olan cura bağlama en yaygın kullanılan cura türüdür.

    “Cura cura” ya da “cura zurna” adıyla bilinen tür ise curadan daha küçüktür ve sevimli görünüşü nedeniyle süs eşyası olarak çokça kullanılır.