Estetikçilik
Estetikçilik, XIX. yy'ın sonlarına doğru İngiltere'de ve Fransa'da ortaya çıkan edebiyat ve resim akımı. En yüce yararın güzelliğin güçlü algılanışı ("sanat sanat içindir"), bu nedenle de sanatın toplumsal, siyasal ya da ahlaksal düşüncelerden bağımsız olduğu kuramına dayanan estetikçiliğin (estetizm de denir) temel anlayışı, Alman romantizminin yazar ve filozoflarından, özellikle Kant'tan kaynaklanmıştır. Fransa'da Benjamin Constant,
1804'te l'art pour l'art ("sanat sanat içindir") deyişini ortaya atmış, daha sonra Théophile Gautier Mademoiselle de Maupin (1835) adlı romanında, estetikçiliğin kavramlarını açıkça ortaya koymuştur. Edgar Allan Poe'nun yapıtlarının da etkilediği estetikçilik anlayışı Charles Baudelaire'in şiirlerinde, özellikle Kötülük Çiçeklerinde (Les Fleurs du Mal, 1857) merkezi bir yer tutar; daha sonraki Fransız simgeci yazarlarını ve ressamlarını da etkilemiştir. İngiltere'de Keats'in şiirlerinde, John Ruskin ile Walter Pater'in eleştiri yazılarında, Dante Gabriel Rossetti gibi önraffaellocu şairlerin şiirlerinde, estetikçiliğin izlerine rastlanabilir. Pater Studien in the History of Renaissance (Rönesans Tarihi Üstüne İncelemeler, 1837) adlı yapıtında, tanrının olmadığı bir dünyada değerlerin çok güçlü heyecan anlarında bulunduğu sonucuna varmış, okurlarına "her zaman sert mücevhere benzeyen bu alevle yanmalarını" ve "sanat sanat içindirtutkusunu kucaklamalarını" önermiştir. Pater'ın düşünceleri özellikle Oscar Wilde'i ve W. B. Yeats'in kurduğu Rhymers Club adlı derneğe bağlı şairleri etkilemiştir. J. McNeill Whistley gibi ressamlar, estetikçiliğin etkisiyle, temsili akımdan uzaklaşıp soyut bir sanatın naif biçim ve rengine yönelmişlerdir. 1890 yıllarında estetikçiliğin yüceltilmiş duygularının yerini, adım adım, "dekadan" diye adlandırılan şatafatlı üslup almıştır.