Gazi Giray II
Gazi Giray II, Kırım hanı (Kırım 1554-Akmescit 1607). Devlet Giray'ın oğlu olan Gazi Giray II, Osmanlı-İran savaşlarındaki yararlılıkları nedeniyle Osmanlı sarayının gözüne girdi. Ama bir keşif hareketi sırasında İranlılara tutsak düşüp (1581), Alamut kalesine hapsedildi. Mehmet Giray Han ile Osmanlılar arasındaki çatışmadan yararlanmak isteyen İran şahının sarayına götürüldüyse de bir fırsatını bularak kaçtı ve Erzurumlu Özdemiroğlu Osman Paşa'nın yanına giderek (1585), yeniden savaşlara katıldı. İslam Giray'ın yerine han atanıp (1588), Avusturya savaşı patlak verince (1593), Rusya'yla barış imzaladı. Ömrünün bundan sonrası Osmanlılar için savaşlarda geçti ve Kirman kalesinden Kırım'a dönerken yolda vebadan öldü.
Biyoloji ve matematikle de uğraştığı belirtilen Gazi Giray, ayrıca hat sanatında ustalaşmış, müzikle uğraşmış, şairliğiyle ün salmıştır. Divan şiiri biçimlerine bağlı kaldığı şiirlerinde genellikle kahramanlık konusunu işlemiş, yazdığı hicviyelerle Osmanlı yönetimini ve yöneticilerini eleştirmiştir.
Başlıca yapıtları: Gül ve Bülbül (mesnevi; Peçevi kahve ve şarabın tartışması biçiminde bir mesnevisi daha bulunduğunu belirtmiştir), Kefevi Hüseyin Efendi, Ganizade Nadiri, Hoca Sadettin gibi çağının ünlülerine yazdığı manzum ve düzyazı mektuplar.