Hecenin Beş Şairi
Hecenin beş şairi, Orhan Seyfi Orhon, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç, Enis Behiç Koryürek ve Faruk Nafiz Çamlıbel’in oluşturduğu topluluğa verilen addır. Beş Hececiler olarak da anılan bu şairler aruz vezni yerine hece vezniyle şiir yazmışlardır.
Hece vezni, bir şiirde dizelerin aynı hece sayısında olması ilkesine dayalı bir şiir ölçüsüdür. En eski Türk şiir ölçüsü olan hece veznini halk şairleri yüzyıllar boyu kullanmışlardır. Divan edebiyatında ise, bir Arap şiir ölçüsü olan aruz kullanıldı, hece ölçüsüne yer verilmedi. II. Meşrutiyet’ten sonra Ziya Gökalp’in başlattığı Milli Edebiyat tartışması içinde yer alan en önemli konulardan biri hece ölçüsünü kullanma konusuydu. Ziya Gökalp, Divan ve batı edebiyatı yanlıları karşısında ulusal edebiyat anlayışının canlanmasını sağladı.
Hecenin Beş Şairi, Milli Edebiyat Akımı’nın getirdiği yeni anlayış doğrultusunda ulusal kaynaklara yöneldiler, halk ve tekke edebiyatından esinlendiler. Konuşma dilini, yalın Türkçe’yi kullanmaya özen gösterdiler. Genellikle 11 ve 14’lü hece ölçüleriyle çok uzun şiirler yazdılar, yeni denemelere girişerek olanakları zorladılar. Şiirleri edebiyatta hece-aruz tartışmasını iyice su yüzüne çıkardı. Şiirlerinde aruz veznini kullanan Yahya Kemal bile hececi şairleri destekleyen yazılar yazdı. Beş Hececiler’e kısa zamanda yeni şairler katıldı. Mehmed Emin Yurdakul, İbrahim Alâaddin Gövsa, Şükûfe Nihal Başar, Halide Nusret Zorlutuna, Necip Fazıl Kısakürek, Ahmet Hamdi Tanpınar, Sabri Esat Siyavuşgil, Ahmet Muhip Dıranas ve daha başka birçok şair hece ölçüsüyle şiirler yazdı.
Hece ölçüsü daha sonra önemini yitirdi ve yerini, ölçünün söz konusu olmadığı serbest şiire bıraktı. Ama, Beş Hececiler’in başlattığı, daha sonra öbür şairlerin geliştirdiği hece ölçüsü Türkçe’nin gelişmesini ve şiirin olanaklarının artmasını sağladı. Günümüz Türk şiirinde hece ölçüsü halk şiiri dışında fazla kullanılmamakla birlikte şiirinde zaman zaman bu ölçülere başvuran şairler de vardır.
