Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

İkinci Zaman

  • Okunma : 648

İkinci Zaman, Günümüzden yaklaşık 230 milyon-65 milyon yıl öncesini kaplayan yerbilim zamanı. Yunanca "orta yaşam" anlamına gelen Mezozoik adı da verilen İkinci Zaman, üç döneme ayrılır: Triyas Dönemi, Jura Dönemi, Tebeşir Dönemi.

COĞRAFYA VE YERBİLİM

İkinci Zaman'da,günümüzde,Yerküre'nin genel çizgilerini oluşturan olaylar gerçekleşti. Birinci Zaman sonlarında birbirine yapışık olarak su düzeyi üstünde kalan topraklar, yeniden koparak, iki kıta kütlesi oluşturdu: Kaledonyen ve Hersinyen dağ zincirleriyle eski kalkanlar çevresinde desteklenmiş Kuzey Amerika'yı ve Avrasya'yı içeren Kuzey kıtası; doğu-batı yönünde uzanan bir okyanusla (Mezoje) ayrıldığı Güney kıtası. İkinci Zaman'ın başlarında iki dağoluş zinciri farklılaşma gösterdi: Hersinyen zincirin bir bölümünü içeren ve dar anlamda Alp dağlarının da içinde oluştuğu Mezoje kuşağı; Büyük Okyanus çevresi kuşağı. Söz konusu iki büyük kıta kütlesi, daha sonra birçok parçaya ayrıldı. İlk parçalanan, Gondvana kıtası oldu. Triyas'ta oluşan Hint okyanusu önce Güney Afrika'yı Madagaskar'dan, sonra Jura döneminde Hindistan'ı Avustralya'dan ayırdı. Batıda, oluşan Güney Atlas okyanusu, Güney Amerika'yı Afrika'dan ayırdı; Tebeşir Dönemi'nin sonlarında açılan Kuzey Atlas okyanusuysa Avrasya'yı Kuzey Amerika'dan ayırdı.

YAŞAM

Birinci Zaman'ın sonlarında trilobitler gibi bazı hayvanlar ortadan kalkarken, birçok yeni topluluk ortaya çıktı: Jura sonunda, bitkilerden ilk kapalıtohumlular Triyas Dönemi başında hayvanlardan memeliler;jura) Dönemi'nde kuşlar. Ayrıca Birinci Zaman'da ortaya çıkan açıktohumlular. İkinci Zaman'da en gelişmiş dönemlerini yaşadılar. Omurgalılardan sürüngenler çeşitli ortamlara (karalar, sular) yayıldılar ve boyları çok büyüdü.

Omurgasızlardan, ammonitler denizlerde geliştiler. Başta ammonitler, yassısolungaçlılar ve karındanbacaklılar İkinci Zaman kronolojisinde özel rol oynarlar. İkinci Zaman'ın katlarının tarihlerini belirlemede çok küçük boyutlu hayvanlardan, özellikle de deliklilerden (Foraminifera) yararlanılır. Çok küçük boyutlu bir deniz bitkileri topluluğu oluşturan bazı suyosunlarının (sözgelimi, diploporalar) tabakalar halinde fosilleri kalmıştır.