Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Isıölçer

  • Okunma : 703

Isıölçer, Kimyasal ya da fiziksel bir süreçte salınan ya da soğurulan ısıyı ölçmekte kullanılan laboratuvar aygıtı (kalorimetre de denir). Genel olarak, ısı miktarını belirlemek için, kütlesi, özgül ısısı ve sıcaklığı bilinen belli miktardaki soğuk bir sıvının içine, yine kütlesi, özgül ısısı ve sıcaklığı bilinen daha sıcak bir madde (sıvı ya da katı) koyulur.

Sıcak maddenin açığa çıkardığı ısı, soğuk sıvının ve içinde bulunduğu kabın aldığı ısı enerjisine eşittir. Bir maddenin özgül ısısı, o maddenin ısı kapasitesi ile özgül ısısı 1,00 olan 15 °C'taki suyun ısı kapasitesi arasındaki orandır. Kimyasal araştırmada kullanılan metrik ısı ölçüm birimi, 1 gram suyun sıcaklığını 1 °C yükseltmek için gerekli ısı miktarı olan gram kaloridir. Mühendislikte kullanılan ısı ölçüm birimiyse, 1 libre (454 g) suyun sıcaklığını 1 Fahrenheit derecesi yükseltmek için gerekli ısı enerjisi olan İngiliz ısı birimidir (BTU).

Katı yakıtların niteliğini belirlemek amacıyla, bir bomba ısıölçeri kullanılarak, yanma ısıları ölçülür. Kalın çeperli bir metal kabın (ya da bombanın) içindeki bir potaya yakıt örneği konulduktan sonra, içeri basınçlı oksijen verilir. Elektrikli bir ısıtıcı yakıtı tutuşturur ve basıncı üç kat yükseltir.

Bombayı çevreleyen kalın çeperli kovada, sıcaklığı elektrik dirençli termometreyle ölçülen belirli miktarda su bulunur. Isıölçerin ısı kapasitesinin enerji eşdeğeriyse, yanma ısısı kesin biçimde bilinen bir yakıt örneği yakılarak deneysel yolla belirlenir. Gaz yakıt ısıölçerinde, ısı soğurucu ortam olarak hava kullanılır.