Karbüratör
İçten yanmalı motorlar, örneğin otomobillerdeki benzin motoru, sıvı yakıt ve hava karışımıyla çalışır. Bunun için 1 ölçü sıvı yakıt ile 20 ölçü havanın karıştırılması gerekir. İşte bu karıştırma ve yakıt-hava karışımının motora püskürtülmesi işlemi, karbüratör denen aygıtın yardımıyla yapılır. Karbüratörün içinde, yakıt deposundan pompalanan yakıtın dolduğu bir “seviye kabı” vardır; bu bölmede yakıtın düzeyi bir “şamandıra” yardımıyla ayarlanır. İÇTEN YANMALI MOTOR maddesinde anlatıldığı gibi, bu tür motorlarda silindirler içinde hareket eden pistonlar vardır; piston aşağıya doğru inerken, silindirin içinde bir hava boşluğu ya da vakum oluşur. Bu vakum, karbüratörün hava girişinden içeri doğru hava emilmesine neden olur; silindire doğru akan hava akımı bu arada seviye kabından da bir miktar benzin çeker ve benzini buharlaştırarak yakıt-hava karışımı halinde silindire girer.
Yakıt ve hava, karbüratörün karışım odasında birbirine karışır; buraya benzin, seviye kabına açılan memelerin içinden emilir. Motorun çalışma hızına göre, emilen yakıt miktarı ya azalır ya da çoğalır. Motoru hızlandırmak için sürücü, gaz pedalına bastığında, pedala bağlı bir kol, karbüratörün içinde “kelebek” denen bir kapağın açılarak içeri daha fazla hava emilmesini sağlar. Bu hava seviye kabından daha çok benzin çeker ve böylece silindire daha çok yakıt-hava karışımı girer. Ayrıca, motor henüz soğukken, yakıthava karışımındaki yakıt oranının biraz daha bol olması gerekir. Bunun için sürücü, “jikle” denen bir kolu çeker; jikle, karbüratördeki hava kelebeğine bağlıdır. Jikle çekilince kelebek kapanır ve daha az hava ile daha bol yakıt emilir. Artık otomobillerde bu jikle sistemi otomatikleştirilmiştir.
Bazı otomobillerde yakıt, silindire emilmek yerine, bir pompayla püskürtülür. Bu tür bir sistem daha verimlidir ve özellikle soğukken motorun daha kolay çalışmasını sağlar. Bunun için, silindire ne kadar yakıt püskürtüleceği elektronik denetim aygıtlarıyla belirlenir.
