Mayın
Kara ve deniz savaşlarında düşman askerlerini ve araçlarını havaya uçurmak için mayın denen patlayıcı maddeler kullanılır. Ortaçağdaki kuşatmalarda şato ya da kaleleri yıkmak için duvarlarının altına tüneller kazılırdı. İlk kara mayınlan düşman mevzilerinin altına kazılan tünellere yerleştirilerek patlatıldı. Tünel mayınları I. Dünya Savaşı’nda da kullanıldı. II. Dünya Savaşı’nda üzerine basılınca patlayan ve tankların altında patlatılan tanksavar mayınları yapıldı. Toprak yüzeyinin hemen altına yerleştirilen bu gizlenmiş mayınlarla kaplı alana mayın tarlası denir. Döşenmiş olan mayınların yerlerini belirleyip patlatarak mayın tarlasından geçecek bir yol açmak için özel donanım gereklidir.
19. yüzyılın ortalarından beri denizlerde mayın kullanılmaktadır. Başlıca iki tür sualtı mayını vardır: Bunlar demirli mayınlar ve dip mayınları dır. Yuvarlak ya da yumurta biçimindeki demirli mayınların üzerindeki çıkıntılar gemi mayına çarptığı zaman mayının patlamasını sağlar. Sağlam bir kabloyla deniz yatağındaki demire bağlı olarak suyun içinde yüzen mayının su düzeyinin ne kadar altında olacağı, kablonun boyuna bağlıdır. Demirli mayın döşenirken mayın ve demir birlikte suya atılır. Demir deniz yatağına oturur, mayın da ona kabloyla bağlı olarak suyun içinde yüzer.
Denizin dibinde duran dip mayınları ya uçaktan atılır ya da denizaltıyla yerleştirilir. Uçaktan atıldıkları zaman çok hızlı düşüp suya çarpınca patlamamaları için mayınlara paraşüt takılabilir. Dip mayınları ya üzerinden geçen geminin magnetik etkisi ya geminin geçişinin su basıncında yol açtığı değişim ya da gemi pervanesinin çıkardığı ses sonucu patlayacak biçimde yapılır. Basınç değişimiyle
patlayan mayınlar, oldukça sığ bir suda giden geminin altında su basıncının biraz azalması olayından yararlanarak yapılmıştır.
Suyun üzerinde serbestçe yüzen mayınlara da serseri mayın denir. Başka bir deniz mayını türü ise, gemilerin su düzeyinin altında kalan bölümlerine tutturulup zaman ayarlı fitille ya da uzaktan kumandayla patlatılan mayınlardır. Bu tür mayınlar II. Dünya Savaşı’nda limanda demirli düşman gemilerine karşı kullanılmıştır.
Kara mayınları gibi deniz mayınları da genellikle bir mayın tarlası oluşturacak biçimde yerleştirilir. Denizdeki mayın tarlaları, mayın tarama gemisi denen özel gemilerle temizlenir. Bu gemiler, demirli mayınları temizlemek için tellerle gemiye bağlı şamandıraları yedeğinde çeker. Belirli aralıklarla ve belirli bir derinlikte çekilen bu şamandıralar demirli mayınların demirleme kablolarını koparır. Kablo kopunca suyun yüzeyine çıkan mayın ateş edilerek patlatılır. Mayın tarama gemilerinde ses ve magnetik etkiyle patlayan dip mayınlarım temizlemek için kullanılan yüksek bir ses ve güçlü bir magnetik alan oluşturan özel aygıtlarla bu mayınlar uzaktan patlatılır. Basınçlı mayınların temizlenmesi çok daha güçtür. Hem deniz, hem de kara mayınlan dokunuldukları anda patlayacak biçimde yerleştirilebilir. Bubi tuzaklı denen bu mayınların temizlenmesi çok daha zor ve tehlikelidir.
