Kalamar
Kalamar, ahtapot ve mürekkepbalığı ile akraba olan bir deniz hayvanıdır. Bayağı kalamar (Loligo cinsi) Akdeniz’de, Avrupa ve Kuzey Amerika kıyılarında yaygın biçimde görülür. İnce yapılı ve geriye doğru sivrilen gövdesi 30-60 cm uzunluğundadır. Başından çıkan 10 dokunaç, genellikle kol adıyla tanınır. Bu kolların alt yüzü sıralar halinde dizilmiş boynuzsu halkaların çevrelediği emici çekmenlerle (vantuzlar) kaplıdır. Kollarının daha uzun ve daha esnek olan bir çifti balıktan karidese kadar değişen çeşitli deniz hayvanlarını yakalamaya, öbürleri yakalanan avı ağzına taşımaya yarar. Kolların ortasında bulunan ağız bir papağanın gagasına benzer biçimde gelişmiştir.
Kalamarın gözleri başın yanlarında yer alır. Gözlerinin yapısı şaşırtıcı bir biçimde insan gözüne benzer. Gövdenin içinde bulunan genellikle telek biçimli bir kabuk oldukça incedir ve mürekkepbalığında görülenin tersine kireç birikimiyle kalınlaşmamıştır. Gövdesi genellikle uçuk renkli ve beneklidir. Ama kalamarlar renklerini ve desenlerini değiştirmekte çok ustadırlar.
Suyun içinde bulunduğu yerden ok gibi fırlayan kalamarın hareketi ile bir jet m otorunun çalışması arasında büyük bir benzerlik vardır. Yalnız kalamarın itici gücü geriye doğru püsküren gazlara değil, alınan deniz suyuna bağlıdır. Solungaç boşluğuna doldurduğu suyu öne doğru sivrilen huni biçimli organından püskürterek, suyun çıkış doğrultusunda, ama ters yönde ve geriye doğru hızla ilerler. Ayrıca düşmanlarından kaçarken hareketlerini gizlemek için mürekkebe benzer koyu renkli bir sıvı püskürtür.
Sıcak denizlerde yaşayan uçan kalamar (Oncychoteuthis cinsi), su yüzeyinde sıçraya sıçraya ilerleyebilir. Atlas Okyanusu’nun kuzey kesimlerinde yaşayan dev kalamarlar (Architeuthis cinsi) yaşayan en iri omurgasız hayvanlardır. Derin sularda yaşayan bu kalamarların kol uçlarından gövdelerinin arka ucuna kadar olan uzunluğu bazen 20 metreye yaklaşır. Daha küçük yapılı birçok kalamar ışıldama özellikleriyle dikkat çeker. Orta derinlikteki sularda yaşayan bu kalamarların ışık organları ışık üreten maddelerin yanı sıra mercekler, yansıtıcı katmanlar ve renk filtreleri de içerebilir.
Kalamarların sayısı çok kabarıktır. Bu hayvanlar balıkların, deniz kuşlarının ve deniz memelilerinin önemli bir besin kaynağıdır. Ayrıca insanlar tarafından da yenen kalamarlar özellikle Uzakdoğu ülkelerinde tüketilmektedir. Kalamar tüketiminde ön sırada yer alan Japonlar yılda 544 bin ton dolayında kalamar avlamaktadırlar.
