Kardelen
İlkbaharda en erken çiçek açan bitkilerin başında kardelenler gelir. Henüz soğuklar geçmeden hatta yerdeki karın erimesini bile beklemeden süt beyazı çiçekleriyle karların arasında boy verdikleri için bu bitkilere kardelen adı verilmiştir. Galarıthus cinsini oluşturan kardelenlerin Asya ve Avrupa’da kendiliğinden yetişen 12 türü vardır. Nergisle aynı familyada (nergisgiller) yer alan bu soğanlı bitkiler aynı zamanda süs bitkisi olarak da yetiştirilir.
Son derece narin bitkiler olan kardelenlerin tabandan yani toprağın hemen yüzeyinden çıkan iki tane ince uzun yaprağı vardır. Bitki çiçeklendikten sonra da uzamayı sürdüren bu yaprakların ortasından boynu yere doğru eğik, uzun saplı ve çan biçimli tek bir çiçek çıkar. Çiçeklerin taçyaprak ve çanakyaprak olarak ayırt edilemeyen altı örtü yaprağından dıştaki üç tanesi düz beyaz renkli, dıştakilerin yarı uzunluğundaki içtekiler ise yeşil benekli ve kırtıklıdır. Bu yeşil beneklerden genellikle dibe doğru açık yeşil çizgiler uzanır.
Çiçeklerin ortasında yer alan dişiorgan ve erkekorganlar örtü yapraklarınca korunur. Döllenme sonucu oluşan tohumlar bitkinin üremesini sağlar. Ama kardelenler yalnızca tohumla değil toprakaltında gelişen soğancıkları yardımıyla da çoğalır. Her kardelen bitkisi ana soğanın yanında geliştirdiği bir soğancık (yavru soğan) sayesinde ertesi yıl yeni bir bitki üretir.
Nemli orman altlarını ve ağaç diplerini seven kardelenler en iyi organik maddelerin zengin olduğu hafif topraklarda yetişir. Yurdumuzda da çeşitli bölgelerde yabani olarak yetişen kardelen türleri vardır. Ama bunların büyük bir bölümü Avrupa ülkelerine satılmak üzere her yıl söküldüğü için kardelenler, yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.
