Slavlar
Slavlar, Orta ve Doğu Avrupa ile Asya’nın Büyük Okyanus’a kadar uzanan kuzey kesiminde yaşayan kalabalık bir halk topluluğudur. Slavlar’ın anayurdu, bugün Rusya’nın güneybatısındaki Karpat Dağları’nın kuzeydoğusunda yer alan Vistül, Pripet ve Dinyester ırmaklarının havzalarıydı. Günümüzde sayıları 200 milyonu aşan Slavlar, Avrupa’da birbirine yakın diller konuşan en büyük etnik gruptur.
Slav dilleri Hint-Avrupa dil ailesine girer. Slavlar üç alt gruba ayrılır: Ruslar’ı, Ukraynalılar’ı ve Beyaz Ruslar’ı kapsayan Doğu Slavları; Lehler’i, Vendler’i, Çekler’i, Moravyalılar’ı ve Slovaklar’ı kapsayan Batı Slavları ve Slovenler, Sırplar, Hırvatlar ve Makedonyalılar’dan oluşan Güney Slavları. Slavlar fiziksel görünüş bakımından büyük farklılıklar gösterir.
Çiftçilikle uğraşan bir topluluk olan Slavlar’ın göçleri, Gotlar gibi akınlar düzenleyen birçok Germen kabilesine oranla daha yavaş gerçekleşti. Slavlar 9. yüzyılda batıda Elbe Irmağı ve Bohemya içlerine, güneyde Balkan Yarımadası’na ve doğuda Ural Dağları’na doğru yayıldılar. Bir yüzyıl sonra Batı Slavları’nın bir bölümü Polonya ve Bohemya’ya yerleşerek küçük devletçikler kurdular. Doğu Slavları ise daha sonra büyük Rus İmparatorluğu’nu kurdular.
Slavlar ortaçağda Hıristiyan oldu. Lehler, Çekler, Moravyalılar, Slovenler ve Hırvatlar Katolik, geri kalanları da Ortodoks mezhebini benimsedi.
Bağımsız bir yapısı olan Slav halkları arasında dış düşmanlara karşı hiçbir zaman birlik sağlanamadı. Başlangıçta Gotlar’ın, sonra Hunlar’ın egemenliği altına giren Balkan Slavları, 14.-19. yüzyıllar arasında Osmanlı egemenliği altında yaşadı. Bohemya bu tarihten sonra Habsburg hanedanından hükümdarlara, Sloven ve Hırvatlar ise Macaristan’a bağlandı. Ruslar’ın büyük bir bölümü uzun süre Moğol ve Tatarlar’m yönetiminde kaldı.
19. yüzyılda çeşitli ülkelerdeki Slavlar’ı ulusal bağımsızlıklarına ve özgün Slav kültürüne kavuşturmak için bazı girişimlerde bulunuldu. Slavlar’ı yabancı yönetimlerden kurtarıp tek bir Slav ulusu oluşturmak amacıyla örgütler kuruldu. Ne var ki, Slavlar kendi aralarında anlaşamadıklarından bu türden girişimler başarılı olamadı.
Sırbistan ve Bulgaristan 1913’te Osmanlı İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını kazandı. I. Dünya Savaşı’ndan sonra (1914-18) iki bağımsız ülke daha kuruldu: Çekler ve Slovaklar’ dan oluşan Çekoslovakya ile Slovenler, Suplar, Hırvatlar ve Karadağlılar’dan oluşan Yugoslavya. 18. yüzyıl sonlarında komşularınca paylaşılmış bulunan Polonya da yeniden bağımsızlığına kavuştu.
