Sülfürik Asit
Sülfürik Asit, sanayide kullanılan en önemli kimyasal maddelerden biridir. Sülfürik aside, sülfat asidi, zaçyağı (vitriyol yağı) ya da kimyasal yapısı nedeniyle hidrojen sülfat da denir. Sülfürik asit derişik haldeyken ağır yanıklara neden olabileceği için, bu maddeyle çalışırken her zaman çok dikkatli olmak gerekir.
Sülfürik asidin, bütün asitlere özgü özellikleri dışında iki özel niteliği daha vardır. Birincisi, sülfürik asit öbür maddeleri yükseltger, yani bu maddelerin bileşimlerindeki oksijenle birleşebilir. İkincisi, suyu çekme özelliğidir. Nemli gazları kurutabildiği gibi, şekerin suyunu da emer. Bu nedenle metalleri kolayca çürütür; şekeri, kâğıdı ve odunu hızla kömürleştirir; dokumaları deler; canlı dokuda derin yanıklara yol açar. Sülfürik asit suyla karıştırıldığında önemli ölçüde ısı oluşur; bu nedenle böyle bir karışımın yavaş ve büyük bir dikkatle hazırlanması, suyun aside değil, asidin suya katılması gerekir. Bu yöntemle bile bir fincan su hemen hemen kaynama noktasına kadar ısınabilir. Derişik sülfürik aside asla su katılmamalıdır.
Sülfürik asit hazırlamak için önce kükürt ya da içinde kükürt olan bir madde yakılarak kükürt dioksit üretilir. Sonra bu gaz havanın oksijeniyle birleştirilerek, gene bir gaz olan kükürt triokside dönüştürülür ve bu kükürt trioksit suya katılarak sülfürik asit elde edilir. Bu işleme değme (kontak) yöntemi denir.
Sülfürik asidin ana kullanım alanı kimyasal gübre sanayisidir. Fosfat kay açlarından süperfosfat denen gübrenin elde edilmesinde ve ayrıca amonyum sülfatlı gübre üretiminde sülfürik asitten yararlanılır.
Kurşun levhalı pillerin ve akümülatörlerin yapımında da sülfürik asit kullanılır. Çelik ve demir levhalarda pasın giderilmesinde; selüloit, patlayıcı, boya, ilaç ve yapay lif (örneğin, yapay ipek) üretiminde; petroldeki katışkıların ayrılmasında; tahılların ilaçlanmasında ve zararlı otların yok edilmesinde sülfürik asitten yararlanılır.
Sülfürik asit kullanmayan pek az sanayi dalı vardır; bu nedenle sanayileşmiş ülkelerde her yıl çok büyük miktarlarda sülfürik asit tüketilir.
