Trafalgar Savaşı
Trafalgar Savaşı, Avrupa tarihindeki en önemli deniz savaşlarından biridir. 21Ekim 1805'te Cebelitarık Boğazı yakınlarındaki Trafalgar Burnu’nun 24 km kuzeybatısında yapılan bu savaşta Amiral Horatio Nelson komutasındaki İngiliz kuvvetleri Fransız ve İspanyol kuvvetlerini büyük bir bozguna uğrattı. Bıı yenilgi Napolyon’un İngiltere’yi ele geçirme düşlerinin sonu oldu; Nelson ise zaferiyle sonuçlanan bu savaşta vurularak öldü.
İngiltere’yi ele geçirmek isteyen Napolyon öncelikle İngiltere’nin deniz gücünü saf dışı etmek gerektiğini anlamıştı. İngiliz kuvvetlerini Manş Denizi'nden uzaklaştırmak için Fransız gemilerinin Batı Hint Adaları’na doğru açılmasını emretti. Böylece, İngiliz gemilerinin onların peşine düşeceğini umuyordu. Ama İngiliz gemileri Fransız gemilerinin büyük bölümünün limandan ayrılmasını engelledi ve Amiral Nelson, Amiral Pierre de Villeneuve komutasında kaçmayı başaran Fransız gemilerinin peşine düştü. Fransız gemileri
takipten kurtularak İspanya’daki Câdiz limanına dönmeyi başardılar. Daha sonra Manş Denizi’ne doğru yola çıkması gereken Villeneuve, Napolyon’un planlarının başarısız olduğunu düşünüyordu.
Komutasında 18 Fransız, 15 İspanyol gemisi olan Amiral Villeneuve İngiliz amirali Cuthbert Collingwood’u Câdiz açıklarında küçük bir filoyla kendilerini yakından izlerken buldu. Eylül 1805’te de Amiral Nelson yeni gemilerle güçlendirilmiş filosuyla komutayı almak için bölgeye geldi.
Nelson, filosunu vurabilmek için Villeneuve’ün denize açılmasını istiyordu. Napolyon’un Fransız ve İspanyol gemilerine Akdeniz’e açılma emri vermesiyle beklediği gerçekleşti. 19 Ekim’de Villeneuve denize açıldı ve Nelson da gemilerini, düşmanlarının Cebelitarık Boğazı’ndan geçişini engelleyecek biçimde yerleştirdi.
Amiral Villeneuve ertesi günü gemilerini savaş düzenine sokmakla geçirdi. Aynı sıralarda, Nelson da ana güçlerini görüş mesafesinin dışında, ama savaşa hazır durumda tutuyordu. 21 Ekim Pazartesi günü erken saatlerde Villeneuve, Nelson’ın donanmasında 27 gemi bulunduğunu saptamayı başardı. Nelson’ın
kuvvetlerini üstün bulunca Fransız gemilerini Câdiz limanına doğru geri çekti.
Nelson, kuvvetlerini kendisinin Victory ile komuta ettiği 12 gemi ve Amiral Collingwood’un Royal Sovereign gemisinden komuta ettiği 15 gemi olarak ikiye böldü. Amiral Villeneuve ise gemilerini Trafalgar Burnu açıklarında düzene sokmuş, saldırıyı bekliyordu.
Saldırı, gemilerini düşman kuvvetlerinin gerisinde toplayan Amiral Collingvvood tarafından başlatıldı. Hızlı bir gemi olan Royal Sovereign saat 12’den hemen sonra düşman donanmasının bulunduğu yere ulaşıp 15’e
yakın gemiyi saf dışı bıraktı. Aynı sıralarda, biraz önce “İngiltere herkesin görevini yapmasını bekliyor” mesajını vermiş olan Nelson da ön saftaki düşman gemilerinin açık denize çıkarak Collingwood’un saldırdığı gemilerden uzaklaşmasını sağlamış, ilerlemesini sürdürüyordu. Komutasındaki gemilerle birlikte düşman filosunu yarıp Villeneuve’ün komuta gemisi Bucentaure’ a yaklaşarak onun şiddetli ateşine aynı şiddetle karşılık verdi.
Victory hem Bucentaure, hem de Redoutable ile başa çıkmak zorundaydı. Victory'nin kaptan köprüsündeki Amiral Nelson Redoutable’dan gelen bir mermiyle yaralandı ve birkaç saat sonra öldü; ölmeden önce zaferin
kesinleştiğini öğrenmişti. Zaferin büyüklüğüne karşın Nelson’ın ölümü bütün İngiltere’yi yasa boğdu.
Fransız-İspanyol filosunun önündeki gemilerden altısı geri dönüp yardıma koştuysa da, artık çok geçti. Collingwood fazla zorlanmadan arkadaki düşman gemilerini bozguna uğratmıştı. İspanyol amirali Gravina, Câdiz’e geri döndü; teslim alınmaktan kurtulan öbür Fransız ve İspanyol gemileri onu izledi. Villeneuve
İngilizler’ce tutuklandı. Bucentaure ile Redoutable batırılmıştı.
Savaştan hemen sonra büyük bir fırtına çıktı ve Nelson’ın filosunun ele geçirdiği gemilerin çoğu battı; bu gemilerden sadece dördü Cebelitarık Boğazı’na getirilebildi.
Denizde uğradığı bu büyük bozgundan sonra, Napolyon dikkatini karada yapabileceği fetihler üzerinde yoğunlaştırmak zorunda kaldı. Trafalgar Savaşı, denizlerde İngiltere ’nin 100 yıldan fazla sürecek üstünlüğününde başlangıcı oldu.
