Zulular
Zulular, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin doğusundaki Natal eyaletinde yaşayan bir Bantu halkıdır. Natal dışında komşu devletler Lesotho ve Svaziland’da da bulunan Zulular’ın dili Nijer-Kongo dil ailesinin Bantu grubunda yer alan Zulu dilidir. Zulular’la Zosalar ve Svaziland’ın yerli halkı olan Svaziler arasında soy, dil ve kültür açısından çok sıkı bağlar vardır.
Zulular, günümüzde Natal'in kuzeydoğu kesiminde kalan ve Zululand adı verilen tarihsel bölgede yaşarlardı. Şaka’nın yöneticiliği döneminde (1816-28) komşuları Anguniler’ le birlikte bugünkü Natal’in büyük bölümünü ele geçirerek Zulu Krallığı’nı kurdular. Şaka’ dan sonra başa geçen Dingane’nin döneminde, Dingane’nin kardeşi Mpande ile anlaşan Boerler 1840’ta Dingane’yi devirdiler.
Babanın otoritesinin çok güçlü olduğu Zulular’da klan en yaşlı erkeğin önderliğindedir. Erkekler çok karılıdır; kadınlar arasındaki sıralamada en büyük- oğlun annesi olan “büyük eş” en yukarıda yer alır, öbürleri yaşlarına göre sıralanır. Ata erkil toplulukların pek çoğunda görüldüğü gibi Zulular’da da kocası ölen bir kadın kayınbiraderiyle evlenmeye zorlanabilmektedir. Ayrıca kadınların ölmüş bir akrabanın ruhuyla evlendirildiği “hayalet evlilik” de görülür.
Klanın reisi olan en yaşlı erkek savaşta önderlik eder, barışta ise yargıçlık görevini üstlenir. Klanın değişik bölümlerinde sorumluluğu genellikle reisin yakın akrabaları arasından seçilen başkanlar üstlenir. Zulu Krallığı sırasında klan reislerinin çoğu kralla akrabaydı.
Zulular örgütlü bir askeri toplum oluşturmuşlardı. Ama Boerler ile İngilizler Zulu topraklarını büyük ölçüde ellerine geçirdiler. İngilizler 1843’te Natal’i ilhak ettiler. Ama 1870’lerin başında Zulular’ın başına geçen Cetevayo, Zulu ordusunu dağıtıp İngiliz egemenliğine girmeyi reddetti ve 40-60 bin askerlik bir ordu kurarak İngilizler’e karşı savaş açtı (1878). Zulu Savaşı adı verilen bu savaş Temmuz 1879’da İngilizler’in zaferiyle sonuçlandı. Zululand’ı bütünüyle ellerine geçiren ingilizler bölgeyi kendi denetimlerinde 13 küçük krallığa böldüler. Zululand 1887’de İngiliz sömürgesi yapıldı. 1897’de de Natal’e katıldı ve onun bir parçası haline geldi.
Yaratıcı bir tanrıya, cadılara ve büyücülere inanan Zulular’da atalara tapma çok yaygındı. Ekim, savaş ve kıtlık gibi büyük doğal ve toplumsal olaylarda kralın başkanlığında dinsel törenler düzenlenir, kral soyunun atalarından yardım istenirdi. Zulular sonradan Hıristiyan oldular ve değişik kiliselere dağıldılar.
